Reeskont Nedir? Reeskont Kredisi Nasıl Alınır?

Reeskont Nedir?

Finans ve bankacılık terimi olan reeskont; henüz ödeme zamanı gelmemiş senet ya da poliçelerin iskonto ile el değiştirmesi anlamına gelir. Bu işlemlerde nakit bedele denk gelecek biçimde el değiştirme işlemi gerçekleştirilir. Reeskontun en temel tanımı iskontodur. Yani kısaca, henüz ödeme tarihi gelmemiş bir senedin nakde çevrilmesine reeskont denmektedir. Bu işlem, ticari işlemlerde likidite sağlamak ve finansman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tercih edilir.

Reeskont Kredisi Nedir?

Reeskont kredisi; banka ve şirketlerin nakit ihtiyacını karşılamak için sağlanan bir ödenektir. Henüz ödeme tarihi gelmemiş bir senedin iskonto ettirilerek nakde çevrilmesi sonucu elde edilir. Reeskont kredisi ile Merkez Bankası’na döviz geliri sağlamak ve piyasadaki nakit likiditesinin artırılması amaçlanmaktadır. Genellikle ihracat yapan şirketler, reeskont kredisi için başvuruda bulunur. Reeskont hesaplanması için birtakım şartlar bulunmaktadır:

• Reeskonta konu olan alacak ya da borcun senet üzerinde yazılı olması ve seneti kanun hükümlerine göre düzenlenmiş olması gerekmektedir.
• Senet ya da çeklere reeskont uygulaması yapılabilmesi için resmi defter kayıtlarında yer almaları gerekir. Kayıtlarda yer almayan senet ya da çekler reeskonta tabi olamaz.
• Alacak senetleri için reeskont hesaplanması durumunda borç senetleri için de reeskont hesabı uygulanmalıdır.
• Banka ve sigorta şirketleri alacaklarını reeskonta tabi tutmak zorundadır.
• Ticari kazancı olmayan alacak ya da borç senetlerine reeskont uygulaması yapılamaz.

Reeskont Kredisi Nereden Alınır?

Reeskont kredisini sağlayan temel kuruluş Türkiye Yatırım ve Kalkınma (TKYB) Bankası’dır. Maliye Bakanlığı’na bağlı olan TKYB, bazı özel bankalara da iskontolu senet ödeneği sağlama yetkisi vermiştir. Bu kredilerin geri ödemelerinin büyük bir kısmı Merkez Bankası kasasına girmektedir.

Reeskont Kredisi Nasıl Alınır?

Reeskont kredisi için gerekli şartlar ve kredi oranları, faiz dilimleri ve ödenek limitleri Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir. Firmaların kullanabileceği maksimum reeskont ödeneği 400 milyon TL’dir ve bu ödeneği aldıktan sonra firmaların bir ay boyunca döviz almama şartı bulunmaktadır. Firmaların reeskont kredisi alabilmeleri için ihracat taahhüdünde bulunmaları yani ihracat faaliyeti gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Firma bazında istihdam sağlama şartı reeskont kredileri için bulunmamaktadır. İstihdam şartı olmasa da, ihracata karşılık istihdamda bir artış olmadığı zaman %12,75 oranında ek teminat şirketlerden talep edilebilir.

Ödenekler oluşturulurken vade planı ile birlikte faiz oranı da işleme tabi olmaktadır. İhracat şartının sağlanmasının ardından şirketler yetkili bankalara giderek reeskont kredisi için başvuruda bulunabilirler. Reeskont kredileri en az 10 yıl vadeli olacak şekilde sabit faiz üzerinden kullandırılır. Bankalar için kredi faiz oranı ise 150 puandır.

Kimler Reeskont Kredisi Alabilir?

Reeskont kredisinden faydalanarak likidite, yatırım ya da finansman ihtiyaçlarını giderebilecek gruplar şöyledir:

• İhracat faaliyetindeki şirketler,
• Yurt dışında iş yapan müteahhitler,
• Döviz cinsinden getirisi olan hizmet sunan şirketler,
• İhracat edilmek üzere üretim yapan şirketler,
• Döviz kazandıran faaliyette bulunan şirketler.

Reeskont Faizi Nedir?

Reeskont faizi, reeskont kredisi çeken şirketlere vade sonuna kadar uygulanan faiz oranına denir. Bu faiz oranı da yine Merkez Bankası tarafından belirlenir. Reeskont faizi, kredi genişlemesi ve para arzına göre yıllık olarak farklı oranlarda belirlenir.

Reeskont Faizi Nasıl Hesaplanır?

TL dışında yapılan işlemler için senette faiz oranı yazılmamışsa Londra Bankalararası Faiz Oranı dikkate alınmaktadır. TL ile yapılan işlemlerde faiz oranı belirtilmemiş ise Merkez Bankası’nın belirlediği resmi iskonto hadleri geçerlidir. Bazı durumlarda ise faiz oranı senette belirtilmiş olabilmektedir. Senette ya da vadeli çekte faiz oranının belirtilmediği takdirde reeskont oranı uygulanır. Bu oran avans faiz oranı ile aynıdır ancak iskonto faiz oranından yüksek olmaktadır.

Reeskont Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Reeskont muhasebe kaydı vergilerin hesaplanmasında dikkate alındığı için mutlaka yapılmalıdır. Reeskont tutarı, 122 Alacak Senetleri Reeskontu Hesabı’nda “alacak” olarak kaydedilmelidir. 657 Reeskont Faiz Giderleri Hesabı’nın ise borcuna geçilmelidir. Böylece alacak senetleri, peşin değerinde gösterilir.