Yatırım Teşvik Belgesi Nedir? Nasıl Alınır?
Yatırım teşvik belgesi kapsamında yararlanılacak teşvikleri ve başvuru sürecini anlattık.
Yatırım Teşvik Belgesi Nedir?
Yatırım teşvik belgesi; yapılacak yatırımları desteklemek amacıyla çıkarılan ve yatırımcıların vergilerde indirim, gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, faiz desteği ve SGK prim desteği gibi teşviklerden faydalanmasına olanak sağlayan belgedir.
Yatırım Teşvik Belgesi Ne İşe Yarar?
Yatırım teşvik belgesi, yatırımcılara devletin sunduğu çeşitli teşviklerden yararlanma hakkı tanır. Böylece yatırımcılar maliyetlerini azaltarak uygun maliyetlerle projelerini gerçekleştirebilir. Yatırımın yapılacağı sektöre, büyüklüğe ve bölgeye göre değişen destekleri içeren teşvikler sayesinde işletmeler finansal yüklerini hafifletirken, ülke ekonomisine de katkıda bulunur.
Yatırım Teşvikleri Nelerdir?
Yatırım teşvik belgesini alan yatırımcılar şu desteklerden yararlanabilmektedir:
- KDV istisnası: Teşvik belgesi kapsamında, yurt içinden yada yurt dışından alınacak yatırım malı makine ve teçhizat ile yine belge kapsamında yazılım ve gayri maddi hak satış ya da kiralamalar için KDV ödenmez.
- KDV iadesi: Sabit yatırım tutarı belirlenen tutarın üzerindeki stratejik yatırımlar kapsamına giren bina ve inşaat harcamaları için alınan KDV’ler iade edilir.
- Vergi indirimi: Stratejik yatırımlar, bölgesel teşvik uygulamaları ve öncelikli yatırımların teşviki uygulamaları kapsamında belge alan projeler, gelir ve kurumlar vergisinin öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli olarak uygulanır.
- Gümrük vergisi muafiyeti: Yatırım teşvik belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisi ödenmez.
- Faiz ve kar payı desteği: Teşvik belgesinde kayıtlı olan yatırım tutarının %70’ine kadar kullanılan kredinin ödenecek faiz/kar payının belirli bir kısmı bakanlık tarafından ödenir. Ancak en az 1 yıl vadeli krediler için destek sağlanmaktadır.
- Sigorta primi (işçi hissesi) desteği: Teşvik belgesi kapsamında yatırımla birlikte sağlanan ilave istihdam için ödenen sigorta prim işçi hissesinin asgari ücret kadar olan kısmı 10 yıl boyunca bakanlık tarafından karşılanır.
- Sigorta primi (işveren hissesi) desteği: Yatırım teşvik belgesi ile yatırımla sağlanan ek istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete kadarı belirli bir süre bakanlık tarafından ödenir.
- Yatırım yeri tahsisi: Teşvik belgesi alan stratejik yatırımlar, bölgesel ve öncelikli yatırımlar için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri de tahsis edilebilir.
Yatırım teşvik sisteminde yer alan teşvik türleri, bölgeler, öncelikli yatırımlar, destek oranları ve daha birçok bilgiye buradaki sunum dosyasından ulaşabilirsiniz.
Yatırım Teşvik Belgesini Kimler Alabilir?
Yatırım teşvik belgesini;
- Şahıs şirketleri,
- Kamu kurum ve kuruluşları,
- Sermaye şirketleri,
- Kooperatifler,
- Adi ortaklıklar,
- İş ortaklıkları,
- Kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları,
- Dernek ve vakıflar,
- Yabancı şirketlerin yurt içindeki şubeleri,
- Yabancı sermayeli yatırımlar ile kurulacak olan anonim ve limited şirketler ile şubeleri alabilirler.
Küçük ve Orta Ölçekli işletmeler (KOBİ) İçin Avantajları Nelerdir?
KOBİ’ler genellikle sınırlı kaynaklara sahip oldukları için bu teşviklerden faydalanarak yatırımlarını daha sürdürülebilir şekilde gerçekleştirebilirler. Yatırım teşvik belgesi ile, vergi indirimleri, KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti ile maliyetlerini azaltabilirler. Ayrıca faiz ve kar payı desteği sayesinde kredi maliyetleri azalır ve uygun finansman koşullarından faydalanabilir. Yatırım tahsisi desteği sayesinde sanayi bölgelerinde yer edinmeleri kolaylaşırken, teknoloji ve Ar-Ge projeleri için alabilecekleri teşvikler sayesinde daha yenilikçi ürün ve hizmetler sunabilirler.
Kimler Teşvik Belgesine Başvuruda Bulunamaz?
Hizmet sektörüne yönelik yatırımlar bu belgeyi alamamaktadır. Ayrıca diğer kurumlardan yatırım harcamaları desteği alan yatırımcılar da yatırım teşvik belgesi alamaz. Teşvik belgesi alıp desteklerden yararlanan yatırımcılarda diğer kamu kurum ve kuruluşların desteklerinden yararlanamaz.
Hangi Sektörlerde ve Hangi Büyüklükteki Yatırımlar için Uygundur?
Belgenin sağladığı teşvikler, ülkenin ekonomik hedeflerine, bölgesel gelişmişlik düzeyine ve sektörün öncelikli olup olmamasına göre farklılaşır. “Öncelikli sektörler” olarak belirlenen iş alanları şunlardır:
- Eğitim,
- Madencilik,
- Sağlık,
- Turizm ve otelcilik,
- Taşımacılık,
- Savunma sanayi,
- İmalat sanayi,
- Tarım ve hayvancılık,
- Enerji,
- AR-GE çalışmaları kapsamındaki yatırımlar.
Belge almak için minimum yatırım tutarı şartının da sağlanması gerekmektedir:
- Genel teşvik sisteminde 1-2. bölgelerde yatırımın 3 milyon TL ve üzeri,
- Genel teşvik sisteminde diğer bölgelerde ise yatırımın 1.5 milyon TL ve üzeri,
- Stratejik yatırımlarda 50 milyon TL,
- Bölgesel teşvik uygulamalarında yatırım tutarı minimum 1.5 milyon TL’den (her bölge ile sektör için tutar değişmektedir) başlamalıdır.
Yatırım Teşvik Belgesi Nasıl Alınır?
Yatırım teşvik belgesi başvurusu, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü tarafından yönetilen e-TUYS sistemi üzerinden yapılmaktadır. Bu sisteme yalnızca elektronik sertifika sahibi olanlar ve yetkilendirme talebinde bulunmuş ve başvurusu Bakanlık tarafından kabul edilmiş kişiler erişim sağlayabilir. Yetkilendirme süreci için gerekli evrakların düzenlenip Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na başvuru yapılması gerekmektedir. Yetkilendirme alabilmek için;
- Dilekçe düzenledikten sonra kullanıcı formu ile noter onaylı taahhütname hazırlanmalıdır.
- Oluşturulan evraklar, şirketin KEP adresi üzerinden bakanlığın KEP adresine iletilmelidir.
- Talebin bakanlık tarafından onaylanması durumunda bilgi e-postası alınır.
- Daha sonra yatırımcı detaylarının güncellenmesi ve yatırım teşvik belgesi başvurusu işlemi gerçekleştirilebilir.
Teşvik Belgesi Almak İçin Başvuru Şartları Nelerdir?
Yatırım teşvik belgesi almak isteyen işletmeler yukarıda sıraladığımız minimum yatırım tutarı şartlarını sağlamalıdır. Ek olarak stratejik yatırımlarda 50 milyon TL asgari yatırım tutarı şartı bulunmaktadır. Ayrıca:
- Yurt içi üretim kapasitesi toplamının ithalattan az olması,
- Katma değerinin en az %40 olması,
- Son bir yıl içerisinde 50 milyon dolar üzerinde toplam ithalat hacminin olması gerekmektedir.
Yatırım Teşvik Belgesi Nereden Alınır?
Yatırım teşvik belgesi başvurularını ve bu süreç ile ilgili tüm işlemleri e-TUYS sistemi üzerinden yapabilirsiniz.
Teşvik Belgesi Almak İçin Hangi Belgeler Gereklidir?
Teşvik belgesi almak için hazırlanması gereken bir takım evraklar bulunmaktadır. Bu evraklar şunlardır:
- Vergi levhası,
- Yatırım maliyetine karşılık gelen harcın e-TUYS üzerinden ödendiğini gösteren dekont ya da belge,
- Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi,
- Sicil gazetesi alınamaması durumunda Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Gazetesi aslı ya da noterden ve sicil merciinden onaylanmış örneği,
- Projenin tanıtım fizibilitesi,
- Stratejik yatırımlar kapsamında yatırım yapılacak projeye dair alınan kararın 8. maddesinde bulunan ve içerisinde teknik, mali, sektörel analiz ve hesaplamaları bulunan fizibilite raporu,
- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından başvuru yapılmaması durumunda; Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında Türkiye içerisinde herhangi bir SGK borcu ya da idari para cezası borcu bulunmadığını gösteren belge,
- Borcun olması durumunda borçların taksitlendirildiğini ya da yapılandırıldığını gösteren belge,
- “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı ya da “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararı şartı aranması zorunlu projeler için bu kararlarla ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birimlerinden alınan yazı.