KDV’den Matrah Hesaplama
10 Temmuz itibariyle KDV oranlarının değişmesiyle KDV matrahı hesaplama konusu da gündeme gelmiştir. Ödenecek vergilerin takibi için büyük önem taşıyan KDV matrahı nasıl hesaplanır?
KDV Nedir?
Açılımı “Katma Değer Vergisi” olan bu vergi türü, bir ürün ya da hizmetin üretim, dağıtım aşamalarında eklenen ve tüketici tarafından ödenen bir vergidir. Üretim aşamasında gerçekleşen her adımda eklenen değer üzerinden vergi alınması hedeflenir. Malı ya da hizmeti satın alan kişi tarafından ödenir. 1985 yılından bu yana ülkemizde uygulanan KDV, günlük hayatta neredeyse satın aldığımız tüm ürün ya da hizmetlere eklenir.
KDV Matrahı Nedir?
KDV matrahı, Katma Değer Vergisi’nin (KDV) hesaplanması için yararlanılan bir değerdir. Bir ürün ya da hizmetin toplam satış tutarından KDV’nin çıkarılması ile ortaya çıkar. İşletmeleri ürün ya da hizmetleri için ne kadar KDV ödediklerini, bir aylık satışlarının toplamından KDV’yi çıkararak öğrenir. KDV’den matrah hesaplanabilmesi için KDV tutarı ve oranının bilinmesi gerekir. Ancak, KDV matrah hesaplanmasına Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) dahil değildir. İşletmelerin, ödediği ya da ödemek zorunda olduğu vergilerin miktarları bilmeleri ve gelir gider takibini daha iyi yapabilmeleri için KDV matrahını hesaplamaları önem taşır.
KDV Oranları Nelerdir?
Türkiye’de yapılan satışlara uygulanan üç farklı KDV oranı bulunmaktadır. Ürün ve hizmetlerin satışlarında yüzde 1, yüzde 10 ve yüzde 20 oranları üzerinden KDV uygulanmaktadır. Ürün ya da hizmetlerde en çok yüzde 20’lik KDV oranı ile karşılaşılmaktadır.
%1 KDV’li Ürün ve Hizmetler
Yüzde 1’lik KDV oranı genel olarak temel gıda ürünlerine uygulanmaktadır. Örneğin, mercimek, pirinç, bulgur, kuru fasulye, kuru barbunya, kuru bakla, nohut gibi bakliyat ürünleri, su, çay, şeker, yağ, et, süt, patates, kuru soğan, sarımsak, zeytin, zeytinyağı gibi gıdaların satışından yüzde 1 oranında KDV alınır.
%10 KDV’li Ürün ve Hizmetler
KDV oranı daha önce yüzde 8 olan ancak son çıkan kararname ile oranı yüzde 10’a çıkarılan ürünlerden birkaçını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Ayakkabı, terlik, çizme ve benzerleri,
- Çanta, bavul, valiz ve benzerleri,
- Tekstil, konfeksiyon, deri ve saya işleri,
- Kitap ve benzeri yayınlar,
- Kurşun kalem, boya kalemleri, suluboya ve pastel boyalar, okul defterleri, silgi, kalemtıraş ve cetvel,
Kahvehane, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler, lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerde sunulan hizmetler (alkollü ürünler hariç), - Sinema, tiyatro, opera, bale ve müze giriş ücretleri.
%20 KDV’li Ürün ve Hizmetler
Sabun, şampuan, deterjan, dezenfektanlar, ıslak mendil (sabun, deterjan veya solüsyon emdirilmiş olsun olmasın), tuvalet kağıdı, kağıt havlu, kağıt mendil ve peçete ürünlerinde KDV oranı yüzde 20’dir. Ayrıca sigara, alkol, araba, mobilya ve beyaz eşya satışlarından da yüzde 20’lik KDV alınmaktadır.
KDV Hesaplama Nasıl Yapılır?
KDV hesaplaması yapmak için öncelikle ürünün ya da hizmetin dahil olduğu KDV oranının bilinmesi gerekmektedir. Belirlenen vergi oranı ile KDV hesaplama işlemini kolaylıkla yapabilirsiniz. KDV hesaplamasını şu şekilde yapabilirsiniz:
Örneğin, 200 liralık bir ürünün dahil olduğu oran yüzde 20’dir. Buna göre;
- 20 / 100 = 0,2 (KDV oranının yüzdesi)
- 100 x 0,2 = 20 (KDV tutarı)
- 200 + 20 = 220 (KDV dahil tutar)
“KDV Nedir? KDV Hesaplaması Nasıl Yapılır?” başlıklı içeriğimizdeki KDV hesaplama aracına KDV oranı girerek KDV hariç ya da dahil tutarı öğrenebilirsiniz.
KDV’den Matrah Hesaplama Nasıl Yapılır?
İşletmeler, ödedikleri KDV tutarını bulabilmek için toplam satışlarının KDV’siz miktarı üzerinden hesaplama yaparak sonuca ulaşır. Bunun için de KDV’den matrah hesaplama formüllerinden yararlanırlar. KDV matrahını hesaplamak için ise aşağıdaki formülleri kullanabilirsiniz:
- KDV tutarı / KDV oranı x 100 = KDV hariç tutar (Matrah)
- Matrah + KDV tutarı = KDV dahil tutar
- Matrah= KDV tutarı / (KDV oranı / 100)
KDV’den Matrah Hesaplama Formülü Nedir?
Yukarıdaki formüllerden yola çıkarak; örneğin, bir ürüne yüzde 20 KDV oranı ile 40 lira vergi ödenmiş ise 40/(20 / 100) = 200 TL. Buna göre matrah 200 TL’dir.
Bu içeriğimizde sizlere, işletmeler için çok önemli olan KDV ve KDV matrahı hesaplama yöntemlerini anlattık. Detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.