MKK Nedir? e-Ticaret ve KOBİ’ler İçin Merkezi Kayıt Kuruluşunun Rolü

MKK Ne Anlama Gelir?

MKK; “Merkezi Kayıt Kuruluşu” kısaltmasıdır.

Merkezi Kayıt Kuruluşu Nedir?

Merkezi Kayıt Kuruluşu; sermaye piyasası araçlarının yani hisse senedi, tahvil, bono, varantların kaydi olarak izlenmesini sağlayan, fiziksel olarak değil elektronik ortamda tutulduğu kayıt sistemini yöneten kuruluştur. MKK bunları saklar, verileri depolar, kaydeder ve transfer edilmesiyle sorumludur.

Merkezi Kayıt Kuruluşu Hangi Görevleri Üstlenir?

Sermaye piyasalarının şeffaf, güvenli ve düzenli bir şekilde işlemesini sağlamak amacıyla kurulan MKK’nın görevlerinden bazıları şunlardır:

• Hisse senedi, tahvil, bono gibi sermaye piyasası araçlarının elektronik olarak izler. Böylece yatırımcıların hakları güvence altına alınır.
• Yatırımcılar adına yatırım hesabı açılması, bilgilerinin güncellenmesi ve bu hesaplar üzerinden yapılan işlemlerin takibi ile ilgilenir.
• Temettü dağıtımı, bedelli/bedelsiz sermaye artırımı, genel kurul katılımı, rüçhan hakkı kullanımı gibi yatırımcı haklarının yürütülmesine aracı olarak süreçleri yönetir.
• Yatırımcılara ve kamuoyuna yönelik olarak çeşitli raporlar ve bilgilendirme sistemleri sunar.
• Şirketlere genel kurullarını dijital olarak yapabilmesi için e-GKS altyapısını sağlar. Yatırımcılar genel kurullarını dijital ortamda yaparak elektronik olarak oy da kullanabilmektedir.
• Yatırımcı sayısı, sermaye hareketleri, menkul kıymet hacimleri gibi verileri düzenli olarak analiz eder ve raporlar.

Merkezi Kayıt Kuruluşu Hangi Sistemleri Kullanır?

Merkezi Kayıt Kuruluşu; yatırımcı hesaplarının, menkul kıymetlerin ve şirket işlemlerinin elektronik ortamda yürütülmesi için birkaç tane sistem kullanır.

• Halka açık şirketlerin genel kurullarını dijital ortamda gerçekleştirmesini sağlayan Elektronik Genel Kurul Sistemi (e-GKS),
• Şirketlerin, yatırımcılarıyla dijital ortamda etkileşim kurmasını sağlayan Elektronik Yönetim Sistemi (e-YÖNET),
• Gerçek ve tüzel kişilerin kendi yatırım bilgilerini görüntüleyebileceği Yatırımcı Bilgilendirme Platformu (e-Yatırımcı),
• Sermaye piyasalarına ilişkin verilerin toplandığı, analiz edildiği ve kamuoyu ile paylaşıldığı Veri ve İstatistik Sistemi (VİS).

MKK’nın Sermaye Piyasaları İçindeki Yeri Nedir?

MKK; sermaye piyasası araçlarının kaydi saklamasını yaparak fiziki belge ihtiyacını ortadan kaldırır ve yatırımcıların mülkiyet haklarını koruma altına alır. Halka açık şirketlerin sermaye artırımı, genel kurul işlemleri ve temettü dağıtımı gibi kurumsal faaliyetlerini kayıt altına alarak denetim ve şeffaflık sağlar. Merkezi Kayıt Kuruluşu, Sermaye Piyasası Kurulu ve Borsa İstanbul ile entegre çalışarak da bilgi akışını destekler.

Bir Yatırımcının MKK’da Kaydı Nasıl Oluşur?

Bir yatırımcının MKK’da kaydı, bir aracı kurum ya da banka aracılığıyla yatırım hesabı açmasıyla başlar. Yatırımcı kimlik bilgilerini ve gerekli belgeleri bankaya ilettikten sonra bu bilgiler MKK’ya iletilir ve yatırımcı adına bir yatırımcı alt hesabı açılır. Bu işlem sonucunda yatırımcıya özel bir sicil numarası oluşturulur. Daha sonra yatırımcının satın aldığı hisse senetleri, tahviller ve diğer menkul kıymetler MKK nezdinde kendi hesabında kaydi olarak izlenmeye başlanır.

e-Ticaret İşletmeleri İçin MKK’nın Önemi Nedir?

Evet, sermaye piyasalarına açılmayı ve yatırımcıl ilişkilerini şeffaf ve profesyonel bir şekilde yönetmeyi hedefleyen e-ticaret işletmeleri için MKK’nin önemi vardır. Bir e-ticaret işletmesi büyüme sürecinde halka arz olmayı, yatırımcı çekmeyi ya da kurumsallaşmayı planlıyorsa, bu noktada MKK devreye girer. Çünkü MKK, şirketin hisselerinin izlenmesini, bilgilerin güvenli bir şekilde tutulmasını ve genel kurul, temettü dağıtımı gibi kurumsal süreçlerin yürütülmesine destek sağlar. e-GKS ve e-YÖNET gibi sistemler ile de e-ticaret şirketlerinin uzaktan yatırımcı etkileşimini kolaylaştırır.

Payların Kaydi İzlenmesi Ne Anlama Gelir?

Payların kaydi izlenmesi, bir şirketin hisse senetlerinin fiziki olarak değil, elektronik ortamda dijital olarak takip edilmesi anlamına gelir. Bu sistemde, yatırımcıların paylar, MKK kontrolünde açılan bireysel yatırımcı hesaplarında saklanır. Böylece basılı olan hisse senetleri ortadan kalkar ve tüm alım-satım, temettü, devir ve benzeri işlemler elektronik ortamda güvenli şekilde kaydedilir. Böylece yatırımcıların hakları korunur ve piyasa işlemleri hızlı ve şeffaf bir şekilde yürütülür.

Payların Kaydi İzlenmesi Neden MKK Üzerinden Yapılır?

Payların kaydi izlenmesi MKK üzerinden yapılır çünkü Türkiye’de sermaye piyasası araçlarının merkezi saklama ve izleme yetkisine sahip tek kurumdur. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilmiş olan MKK, tüm pay senetlerinin güvenli, şeffaf ve elektronik ortamda izlenmesini sağlar.

MKK’nın e-Yönet, e-GKS Gibi Dijital Hizmetleri Şirketler İçin Hangi Kolaylıkları Sağlar?

Merkez Kayıt Kuruluşu’nun e-YÖNET ve e-GKS gibi dijital hizmetleri, şirketlere kurumsal yönetim süreçlerinde büyük kolaylıklar sağlar. e-YÖNET; şirketlerin genel kurul süreçlerinin elektronik ortamda yürütülmesini sağlar. Çağrı, vekalet toplama, oylama, katılım ve oy sonuç bildirimleri bu sistemde gerçekleştirilir.

e-GKS’de ise anonim ortaklıkların genel kurul toplantılarını fiziksel katılım olmadan uzaktan yapmalarını sağlar. Yatırımcılar toplantıya çevrimiçi olarak katılabilir, görüş beyan edebilir ve oy kullanabilir.

MKK Bilgilerine Nereden Ulaşılır?

MKK (Merkezi Kayıt Kuruluşu) ile ilgili bilgilere birkaç farklı kanaldan kolayca ulaşabilirsiniz:

• www.mkk.com.tr resmi web sitesi üzerinden,
• e-Yatırımcı Bilgi Merkezi,
• e-Devlet Kapısı,
• MKK Mobil Uygulaması,
• MKK Çağrı Merkezi.