6 Şubat 2023 tarihinde ülkece yaşadığımız deprem felaketinin ardından Türkiye’de küçük, orta ve büyük ölçekli şirketler depremzedeler için bağışlarda ve yardımlarda bulundu. Milyarlarca liranın toplanmasıyla, Gelir İdaresi Başkanlığı, deprem nedeniyle yapılan bağış ve yardımların vergi mevzuatına ilişkin koşulları belirledi. Bu mevzuatla şirketler yaptıkları bağışları gider olarak göstererek vergi muafiyetinden yararlanabilecekler. Şirketleri bağış yapmaya teşvik eden bu düzenlemeden yararlanabilmek için ayni ve nakdi yapılan bağışların mevzuata uygun şekilde nasıl gider olarak gösterilebileceğiniz bu yazımızda detaylı olarak anlatacağız.

Gider Gösterme Nedir?

Şirketler yaptıkları harcamaları gider olarak gösterebilir. Harcamalarını gider olarak gösteren işletmeler, yaptıkları bu masrafların iş amacıyla yapıldığını kanıtlarsa, satın aldığı ürün ya da hizmet için KDV ödemez. Ülkemizde, şirketlerin gider olarak gösterebileceği giderler, ticari kazancın elde edilmesindeki ilişkisi değerlendirilerek kanunlar tarafından belirlenmiştir. Bir giderin kanunen kabul edilmesi için, hem ticari kazanç ile ilişkili hem de Vergi Usul Kanunu’nda belirtildiği şekilde belgelendirilmesi gerekir. Kanuna göre, bazı harcamalar mali açıdan gider olarak kabul edilirken, bazıları ise kabul edilmemektedir.

Yapılan Bağışlar Nasıl Gider Gösterilir?

Şirketler yaptıkları ayni ve nakdi bağışlarını faturaya yazarak gider olarak gösterebilir. Ancak bunun için belli kurallar ve koşulları da sağlamaları gerekir. Kurumlar vergisi matrahının tespit edilme aşamasında, bağışların gider gösterilme kuralları hükümlere göre belirlenmektedir. Böylece devlet, ülkenin ve afetzedenin faydasına yapılan yardımlara teşvik eder.

Bağışların Gider Olarak Gösterilme Şartları Nelerdir?

3 Şubat 2021 tarihli 3483 sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla ülkemizde meydana gelecek depremler sonrasında depremzedeler için yardım kampanyalarının AFAD koordinatörlüğünde yürütülmesi kararlaştırılmıştır. Gelir Vergisi Kanunu 89’uncu ve Kurumlar Vergisi Kanunu 10’uncu maddelerine göre, makbuz karşılığı yapılan bağışların tümü, ilgili yılın vergi matrah tespitinde indirime tabii olacaktır. Bunun için bağışların ve yardımların gider olarak gösterilmesi gerekmektedir. Ayni ve nakdi bağışların gider yazılabilmesi için koşullar şunlardır:

  • Bağışlar AFAD ya da Kızılay gibi belli kurum ve kuruluşlara yapılmalıdır.
  • Bağışın miktarı şirketi mali karı ile sınırlı olmalıdır. Şirketi zarara sokacak tutarlar gider olarak yazılamaz.
  • İlgili yıl içerisinde gider olarak yazılan bağış ve yardım meblağı, bir sonraki yıla devredilemez.

Hangi Tür Bağışlar Gider Gösterilebilir?

AFAD ve Kızılay’ın depremzedeler için ilen ettiği hesaplara nakdi bağış yapılabilmektedir. Bu her iki kuruma yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için indirim konusu yapılabilmektedir. Öte yandan ayni bağışlar, hem AFAD’ın kendisine hem de AFAD’ın yönlendirdiği kamu kurum ve kuruluşlarla yapılır. Bu ayni bağışları yapan şirketler de gerekli belgeler düzenlenerek indirimden yararlanabilir. Bağışların gider gösterilmesinden önce ayni ve nakdi bağışın anlamlarına bakmak gerekir.

Ayni Bağış Nedir, Nasıl Gider Gösterilir?

Ayni yardım, nakit para gönderme gibi doğrudan maddi bir destek yerine, ürün ya da hizmet şeklinde yapılan yardımlardır. Daha önce, işletme yaptığı ayni bağışı, şirket kaynaklarından bağış yapıyor ise, ürünler için düzenlenen KDV’siz faturalara, “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır” notu eklenmeliydi. Ancak daha sonra bu kural GİB’in son yayınladığı duyurunun ardından değiştirildi. 31 Temmuz 2023 tarihine kadar ülke genelinde şirketlerin yapacakları ödemelerde “vergi borcu yoktur yazısının aranmayacağı” bilgisinin verildi.

Bağışa konu olan ürünler dışarıdan temin ediliyor ise, ilgili kurumlar tarafından teslim alındığına dair belge düzenlenmesi şartı ile söz konusu KDV’lerde indirim konusu yapılabilir. Ayrıca para bağışı yapılmışsa da banka dekontuna hangi bağış kampanyası kapsamına girdiği de mutlaka belirtilmelidir.

Nakdi Bağış Nedir, Nasıl Gider Gösterilir?

Nakdi bağış; direkt kişi ya da kurumların nakit para yardımında bulunmasına denir. Nakdi bağışların gider olarak sayılması için de bir takım kriterler bulunmaktadır. AFAD’a şirketin karını geçmeyecek şekilde yapılan nakdi bağışların yüzde 100’ü gider olarak yazılabilir. Kızılay ve Yeşilay’a yapılacak bağışlar da karı geçmeyecek meblağda ise tutarın tamamı gider olarak gösterilebilir. Kamu yararına çalışan vakıf ve dernekler ise, karın yüzde 5’ini geçmeyecek şekilde yaptıkları bağışları da gider olarak yazabilmektedir.

Tüm Derneklere Yapılan Bağışlar Gider Gösterilebilir Mi?

Belirlenen hükümlere göre, kamu yararına çalışan dernek statüsünde bulunamayan derneklere yapılan bağışların, kurumlar ya da gelir vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün değildir.

Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıf ve Derneklerin Listesi Nedir?

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi web sitesinde vergi muafiyeti hakkı tanınan vakıfların listesi bulunmaktadır. Bu listeye buradan ulaşabilirsiniz. Ayrıca kamu yararına çalışan dernekler de buradaki listede bir araya getirilmiştir. Ek olarak özellikle son deprem felaketinden etkilenen depremzedeler için topladığı yardım ve bağışlarla gündeme gelen AHBAP Derneği bu listeler de yer almamaktadır.

Tamamı İndirim Konusu olan Diğer Yardım ve Bağışlar

Afetlerden etkilenen afetzedelere yapılan bir takım yardım ve bağışlar da indirim konusunda tabii olabilmektedir. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Sağlık, Eğitim ve Din Tesislerine Yapılan Bağışlar Eğitim, sağlık ve din tesislerine yapılan bağış ve yardımların da tamamı vergiden düşülebilmektedir. Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre, kurum ve kuruluşlara, okul, çocuk yuvası, sağlık tesisi, yetiştirme yurdu, huzurevi, gençlik merkezi, ibadethane, izcilik kampları, 50-100 yatak kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu, bakım ve rehabilitasyon merkezlerine yapılan yardım ve bağışlar bu kapsamda ele alınır. Bu kurumlara yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamı vergi indirimden yararlanabilir.
  • Kültür ve Turizm Bağışları Kurumlar Vergisi Kanunu’nda belirtilen ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen ve uygun görülen yerlere yapılan bağışlar da indirime konu edilebilir.
    – Kazılar ve yüzey araştırmaları,
    – Yurt dışında taşınmaz kültür varlıklarının ülkeye getirilmesi,
    – Yazma ve nadir eserlerin korunarak elektronik ortama yüklenmesi,
    – Somut ve somut olmayan kültürel miraslar için yapılan reklamlar ve tanıtımlar,
    – Kültür ve sanat faaliyetlerinde ticari olmayan ulusal ve uluslararası organizasyonların düzenlenmesi,
    – Somut olmayan kültürel miras ve güzel sanatlar alanındaki faaliyetleri için tanıtıcı uygulamalar,
    – Müze, kütüphane ve galeri gibi sanatsal faaliyetlerin sergilendiği tesisler için yapılan çalışmalara ilişkin yapılan harcamalar,
    – Kültür envanter çalışmalarının yapılması ve bakanlık koleksiyonuna kazandırılması için yapılan harcamalar makbuza dökülerek yüzde 100’lük vergi indirimi alabilmektedir.

İlgileneceğinizi Düşündüklerimiz