Dış Ticarette Kullanılan Ödeme Yöntemleri

Dış Ticaret (İhracat) Nedir?

İhracat, bir ürünün ya da hizmetin yabancı ülkelere satılması faaliyetine verilen tanımlamadır. Ülkeye dövizin girmesini sağlayan en önemli kaynaklardan biridir. Bir ülkenin ihracat hacmi, ithalat hacminden yüksek ise ülke ekonomisi güçlü anlamına gelir. ihracat hem geleneksel yöntemlerle hem de internet üzerinden yapılabilmektedir. İnternetin hayatımızı kolaylaştırması ile dünyanın bir ucuna kolayca ürün satışı yapılabilmektedir. Bu faaliyete e-ihracat denmektedir. “Ürünlerinizi yurt dışındaki online pazarlarda nasıl satabilirsiniz ve e-ihracat yaparken nelere dikkat etmelisiniz?” sorusunun yanıtına “e-İhracat Nedir, Nasıl Yapılır?” başlıklı içeriğimizden ulaşabilirsiniz.

İhracatta Kullanılan Ödeme Yöntemleri Nelerdir?

İhraç edilen ürünlerin ödemeleri için işletmeler birçok yöntem kullanılmaktadır. Her işletme bu modeller arasında kendisine en güven veren ve en uygun olan ödeme yöntemini tercih eder. İşte ihracat faaliyetlerinde kullanılan ödeme yöntemleri şu şekildedir:

1. Peşin Ödeme (Cash Payment)

   Peşin ödeme yönteminde, ithalatçı firma mal sevkiyatı yapılmadan, anlaşma yaptıktan sonra ürün ya da ürünlerin bedelini ihracatçıya ödemek durumundadır. Mal sevkiyatı gerçekleşmeden önce direkt tüm ödeme yapılır bu sebeple adı peşin ödemedir. Bu ödeme yönteminde, malların sevkiyatı sırasında yaşanabilecek kaza, eşya kayıpları ya da malın zarar görmesi ve teslim süreleri gibi tüm nakliyat riskleri ithalatçı firmaya aittir. Bu sebeple günümüzde çok sık tercih edilmeyen bir ödeme yöntemidir.

2. Mal Mukabili Ödeme (Cash Against Goods)

   Bu ödeme yönteminde, ithalatçı malları teslim aldıktan sonra ücreti ihracatçıya ödemektedir. İhracatçı firma, malların tamamını nakliye firmasına teslim ettikten sonra ithalatçı firmaya eşyaların teslim edildiğini dair belgeleri de göndermelidir. Teslimat gerçekleştikten sonra ithalatçının ödemeyi gerçekleştirmesi gerekmektedir. İthalatçı firmayı ödemeyi dilerse banka aracılığıyla dilerse de direkt olarak yapabilir. Peşin ödemede, tüm nakliye risklerinin ithalatçı firmada olduğunu söylemiştik. Ancak mal mukabili ödeme yönteminde tam tersi olarak eşya transferi ve ödeme dahil tüm riskler ihracatçıya firmanın sorumluluğu altındadır. Bu sebeple ihracatçı firmalar tarafından bu yöntem de çok sık tercih edilmemektedir.

3. Vesaik Mukabili Ödeme (Cash Against Documents)

   İthalatçının ücreti, malı temsil eden belgeler karşılığı ödediği ödeme yöntemine vesaik mukabili denir. İthalatçı, malları kontrol ederek aldığı için güvenli bir yöntem olarak görülür. İthalatçı kontrol ettiği malları kabul etmez ya da çeşitli nedenlerle vesaiki almadan ödeme yapmazsa, sorumluluk ve ek masrafları karşılama durumu ihracatçıya aittir. Bu ödeme yönteminde, tarafların sonuca ulaşabilmeleri için alıcı ve satıcı arasında güven olmalı, ödeme güçlerinden kuşku duyulmamalı, malın gönderildiği ülkedeki ekonomik, siyasal ve hukuki koşullar dengeli olmalı, ilgili ülkedeki kotaların müsait olması gerekir. Ödemeler sadece banka aracılığı ile gerçekleşir ve bankaya ihraç bedeli ödenir. Banka ihraç bedeli kesildikten sonra kalan ücret, ithalatçı firmanın banka hesabına yatırılır.

4. Kabul Kredili Ödeme (Acceptance Credit)

   Kabul kredili ödeme yönteminde; ithalatçı ile ihracatçı firmalar arasında yapılan anlaşmalar ve poliçeler çerçevesinde ödemeler yapılır. Ödemeler malların transferinin yapılmasının ardından belirli bir vadede yapılır. Bu ödeme yönteminde 3 farklı sistem bulunmaktadır.

   1. Kabul Kredili Akreditif: Bu yöntemde, uluslararası kurallara ve mevzuata uygun açılan akreditiflerdeki sevk belgeleri ile birlikte sunulan poliçeler ödeme yöntemi olarak kullanılır. İthalatçının kullandığı banka ya da muhabir bankaca kabul edilen belgelerin serbest bırakılarak bedellerinin poliçe bedellerinin belgelerde belirtilen tarihlerde ödenmesi gerekir.
   2. Kabul Kredili Vesaik Mukabili: Bankaların sevk belgeleri ve bu belgelerin yanı sıra poliçeleri hazırlaması çerçevesinde gerçekleşen ödeme yöntemidir. Tüm bu belge ve poliçeler öncelikle ithalatçı firma tarafından kabul edilir. Daha sonra poliçe belgelerinin ithalatçıya teslim edilmesinin ardından poliçe vade tarihinde alınan mal bedelleri ihracatçıya ödenir.
   3. Kabul Kredili Mal Mukabili: İhracatı gerçekleştirilen malın bedelinin, malın ithalatçı tarafından teslim alınmasından ve poliçeyi kabul etmesinden sonra poliçe vadesinde gerçekleşen ödeme yöntemidir.

5. Akreditifli Ödeme (Letter of Credit)

   Akreditifli ödeme yöntemi, ithalatçı firmanın talebi ile oluşturulur. Diğer ödeme yöntemleri yerine direkt banka aracılığı ile ödeme yapılmasının istenmesi durumlarında akreditifli ödeme yöntemi tercih edilir. Akreditifte 4 taraf vardır: İthalatçı firma, ithalatçı firmanın bankası, ihracatçı firma, ihracatçı firmanın bankası. İthalatçı, ihracatçı lehine bir akreditif açmasını ve ihracatçının, bankası tarafından haberdar edilmesini ister. Her iki taraf da bir bankanın mali güvencesi altında olduğu için bu ödeme yöntemi firmalara avantaj sağlamaktadır.

   Akreditif ödeme yöntemi hem ithalatçıyı hem de ihracatçıyı güven altına alır. İthalatçının talimatı doğrultusunda, çalıştığı bankanın belirli tutara kadar ve belirli vade için istenilen şartların yerine getirilmesi ve ihracatçının ihraç ettiği malların faaliyetine ilişkin belgelerin ibrazı karşılığında ödeme yapılacağı taahhüt edilir. Diğer ödeme şekillerine göre daha maliyetlidir ancak en güvenli olandır. Bu sebeple en çok tercih edilen ödeme yöntemlerinden biridir.

6. BPO (Bank Payment Obligation)

   Bu ödeme yöntemi, akreditif ile mal mukabili yöntemlerini birleştiren yeni bir ödeme modelidir. İhracatçı ve ithalatçı arasında gerçekleşecek alışverişe ait sadece online olarak sunulan verilerin başarılı bir biçimde eşleşmesi şartı ile gerçekleşir. Alıcının bankasının, satıcının bankasına verdiği geri dönülemez ve bağımsız bir ödeme yöntemidir.

   e-İhracatta en çok tercih edilen ödeme yöntemlerine dair detaylara ise, “Yurt Dışı Satışlar İçin Ödeme Alma Yöntemleri” içeriğinden inceleyebilirsiniz.

e-İhracat Yapanlar İçin Yengeç Çözümleri Nelerdir?

e-Ticaret ve e-ihracat faaliyeti gösteren işletmelerin süreçlerini kolaylaştıran ve hızlandıran entegrasyon çözümleri sunan Yengeç’in AliExpress, Amazon Global (Amerika, Uzak Doğu, Avrupa) ve Etsy e-ihracat entegrasyonları bulunmaktadır. Bu entegrasyonlar sayesinde bu pazaryerlerinde satış yapan işletmeler finansal ve operasyonel süreçlerini Yengeç’e emanet ederek hızlandırabilir ve zaman tasarrufu kazanabilirler.

Yengeç, e-ihracat entegrasyonu ile hızlı faturalamaya geçebilir. Pazaryeri mağazasına düşen siparişlerin bilgileri çekilerek otomatik olarak ihracat faturaları hazırlanır. İşletme sahibi dilerse entegrasyon ayarlarında yapacağı düzenlemeler ile bu faturaların otomatik olarak resmileştirilmesini ve müşterilere e-posta olarak gönderilmesini sağlar. Daha sonra faturalandırılan siparişlerin adres bilgileri ile kargo barkodu oluşturulur ve PDF formatında yazdırılmaya hazır hale getirilir. Öte yandan faturalandırma işlemleri ön muhasebeli çözümlerin yanı sıra ön muhasebesiz olarak da e-fatura ve e-arşiv entegrasyon hizmetlerinden faydalanılabilir. 15 gün ücretsiz deneyebileceğiniz Yengeç e-İhracat Entegrasyonu paketine dair detaylara buradan ulaşabilirsiniz.