Pazar Araştırması Rehberi
Faaliyet gösterdiğiniz pazarı ve tüketici kitlenizi daha iyi anlayabilmek için pazar araştırması yapmalısınız. Peki pazar araştırması nasıl yapılır?
Pazar Araştırması Nedir?
Pazar araştırması, bir sektörde faaliyet göstermeden önce, hedef pazar, müşteri kitlesi, rakipler hakkında soru sorma, bilgi toplama ve analiz etme sürecine denir. Pazar araştırması yapılarak söz konusu sektördeki eksiklikler, en çok talep gören ürün ya da hizmetler ve tüketicilerin ürünlerinizi neden satın almak istediklerini anlayabilirsiniz. Elde edilen verilerle iyileştirme noktaları tespit edilir ve bu performans iyileştirmesi yapılabilir. Kısaca, pazar araştırması bilgi toplama ve sonuçları değerlendirme sürecine denmektedir.
Pazar Araştırması Türleri Nelerdir?
İki tür araştırma tekniği vardır: Nitel ve nicel araştırma. Bunları şu şekilde detaylandırabiliriz:
-
Nicel (Kantitatif) Araştırma
Nicel araştırma yönteminde matematiksel analizler yapılır. Sayısal veriler üreten araştırma yöntemidir. Durumları objektifleştirerek, ölçülebilir, sayısal anlamda aktarılabilir ve gözlemlenebilir biçimde ortaya döker. Nicel araştırmada sayılar ve grafikler kullanılır. “Kaç kişi?”, “Ne sıklıkta?” gibi sorular sorulur ve araştırılır. Bu bilgiler potansiyel müşterilerin nerede olduğunu, e-ticaret web sitenizde ne kadar süre kaldığını ve en çok hangi sayfalardan sitenizi terk ettiğini size göstermede yardımcı olur. Nicel araştırmalara; bilgisayar destekli telefon görüşmeleri (CATI), bilgisayar destekli kişisel görüşmeler, internet üzerinden görüşme ve yüzyüze ile telefon görüşmeleri örnek gösterilebilir.
-
Nitel (Kalitatif) Araştırma
Nitel araştırmalar ise büyük veriler yerine küçük gruplardan bilgi edinilerek gerçekleşir. Deneyimler ve düşünceler anlaşılsın diye kullanılır. Nitel araştırmada davranış, odak grup araştırmaları, mülakatlar ve teknikler örnek gösterilir. Bu araştırma yöntemi sayesinde iyi anlaşılmayan bir konu hakkında derinlemesine bilgi toplanır. İşletme sahiplerinin, genellikle görüşme yöntemini kullanarak müşterilerin fikirlerini, değerlerini ve inançlarını öğrenmesini sağlar.
Pazar Araştırmasının Amacı Nedir?
Pazar araştırmasındaki en önemli amaç; risklerinizi belirleyip pazardaki faaliyetinizin ömrünü ve karlılığını artırmaktır. Pazar araştırmasıyla müşterilerin tercihleri, alışkanlıkları, demografik özellikleri ve ürün özellik ile fiyatlarına olan yaklaşımı inceleyebilirsiniz. Ayrıca, pazarlama karmasının sürekli değişen unsurlarının tüketici davranışını nasıl değiştirdiğini ve etkilediğini belirlemek ve değerlendirmek amaçlanır. Şirketlerin pazarlama süreçlerini etkin bir şekilde yönetebilmesi için kullandığı yöntem olan pazarlama karmasına dair detaylar, “Pazarlama Karması Rehberi” içeriğinde sizleri bekliyor.
Pazar araştırması, pazardaki konumunuzu güçlendirir. Şirketinizin geleceğini görebilmek için pazarı ve tüketici kitlesini daha iyi tanıyabilirsiniz. İşletmelerin finansal risklerini azaltabilmek için yapılır. Müşteri istek ve ihtiyaçlarına odaklanabilmek için hedef kitlenizin personasını daha iyi bir şekilde analiz edebilirsiniz. Pazar araştırması yaparak diğer işletmeleri de daha iyi tanıyabilirsiniz böylece rakiplerinizden daha erken karar alıp uygulayarak onlardan bir adım önde olursunuz.
Pazar Araştırması Nasıl Yapılır?
Pazar araştırmasının öncelikle açık ve net bir hedefi olmalı. Bu hedefle belirleme süreci müşteriyi anlamak ve risk azaltmak başlıkları altında yürütülebilir. Müşterileri anlamak konusunda; “Müşterilerin ihtiyaçları neler?”, “İhtiyacıyla ilgili hangi tercihlerde bulunur?”, “Bu ihtiyaç için ödeme yapar mı?”, “Hangi hizmetleri talep ediyor?” gibi sorulara yanıt bulmak gerekir.
Risk azaltmak sürecinde ise; “Pazar büyüklüğünüz nedir?”, “Hangi tasarım satış için daha etkilidir?”, “Müşteri, markamı tavsiye eder mi?”, “Hangi müşteriler ödeme yapar?” gibi sorular yanıtlanmalıdır.
Pazar Araştırması Basamakları Nelerdir?
Şimdi, pazar araştırması basamaklarını teker teker inceleyelim:
-
Problem Tanımı
Pazarlama araştırmasının ilk adımı problem tanımıdır. Öncelikle sorun ve araştırma hedefleri tanımlanmalıdır. Bu adımda, araştırmanın amacı, arka plan bilgisi, gerekli bilgiler belirlenir. Problem tanımı adımında, karar vericiler ve sektör uzmanları ile görüşülür ve veri analizleri göz önünde bulundurulur.
-
Soruna Yaklaşım Getirme
İkinci aşamada, analitik model, objektif teorik çerçeve, araştırma soruları gibi faktörler belirlenir. Vaka incelemeleri, simülasyonlardan elde edilen ikincil veri analizi ve yapılan fikir alışverişleri yönetim endüstri uzmanları tarafından yönlendirilir.
-
Araştırma Tasarım Formülasyonu
Bu aşamada, pazarlama araştırması çalışmasının yürütüleceği çerçeve ve plan anlamına gelir. Gerekli prosedürleri detaylandırılır, varsayımlar test edilir, araştırma soruları için olası cevaplar belirlenir ve elde edilen verilerle çalışma platformu tasarlanır. Çalışmaya dahil olacak en uygun katılımcıları seçebilmek için anket ya da örnekleme planı tasarlanır. Bu kişilerden hangi veriler konusunda bilgi alınacağına karar verilir.
-
Saha Çalışması ve Veri Toplama
Saha çalışması ya da veri toplama aşaması, kişisel görüşme ya da alanda çalışan bir saha kuvveti ya da personelini içerir. Alan seçimi, denetim, alan kuvvetlerinin değerlendirilmesi, veri toplama hatalarını minimuma indiren etkenlerdir.
-
Veri Analizi
Bu aşamada veriler incelenir, temizlenir, dönüştürülür ve modellenir. Bu süreçle birlikte faydalı bilgiler oluşturmak, hedefe odaklanmak ve karar vermeyi desteklemek amaçlanır. Teknik bakımdan kapsamlı ve profesyonellik isteyen bir aşamadır. Veri madenciliği, tahmine dayalı modelleme ve bilgi toplama üzerine odaklanan veri analiz tekniğidir. Veri analizi ile ilgili detaylara buradaki içeriğimizden ulaşabilirsiniz.
-
Raporlama
Son aşamada, tüm projesi bir raporda belgelendirilir. Toplanan bulgular, karar verme aşamasında kullanılabilecek ve anlaşılabilecek şekilde sunulmalıdır.
Pazar Araştırması Sürecinde Kullanılabilecek Araçlar Hangileridir?
Şirketinizin ve ürünlerinizin için yapacağınız pazar araştırması için aşağıdaki araçlardan yardım alabilirsiniz.
Google Docs – Forms
Google’ın hazırladığı ofis uygulamalarından biri olan Google Docs – Forms yardımı ile hedef kitlenize sorular sorabilir, yanıtlarını bir tablo haline getirebilirsiniz. Ücretsiz kullanabileceğini bu uygulama sayesinde nicel ya da nitel araştırmalarınızın sonuçlarını bir arada toplayabilirsiniz.
Google Insight Databoard
Türkçesi bulunmayan Google Insight hizmetinde, Google tarafından muhtelif kaynaklardan toplanan verilere bakabilirsiniz. Bu veriler sayesinde herhangi bir pazar araştırması yapmadan fikir elde edebilirsiniz.
Surveymonkey
Surveymonkey‘in hem ücretli hem de ücretsiz hizmetleri bulunmaktadır. Bu uygulama ile derinlemesine araştırma yaparak müşterilerin istek ve alışkanlıklarını ve pazarı daha iyi anlamanızı sağlar.
Getsitecontrol
Getsitecontrol uygulamasında birçok modül bulunmaktadır. Özellikle Survey (araştırma) modülünü kullanarak web sitenizi ziyaret eden müşterilere sorular sorabilirsiniz. Web sitenize geldiği kaynak, ne kadar sıklıkla giriyor gibi sorular sorarak onlar hakkında bilgi toplayabilirsiniz.
Typeform
Typeform, ziyaretçilere tek seferlik imajlar yardımı ile seçim yapıp, cevaplayabilecekleri sorular yöneltir. Bu sorular sayesinde müşterilerin yönelimleri de ölçülebilir. Typeform mobil uyumlu olarak da çalışmaktadır.
e-Ticaret İçin Pazar Araştırması Yaparken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Tüketiciler internetten alışveriş yapmadan önce almak istedikleri ürünü Google başta olmak üzere çeşitli arama motorlarında aratarak karar verir. Arama motorları bu yüzden işletmelere, pazar araştırması için detaylı veri sağlar. İşletmeler kullanıcı trendlerini öğrenmek için anahtar kelime araştırması yapmalıdır. Google Analytics, Agrefs gibi SEO araçlarını kullanarak konu hakkında detaylı bilgi alabilirler.
e-Ticarette müşteriden daha hızlı geri dönüş alınır. Tüketici şikayetleri ve yorumları, size detaylı veri sağlar. Ürün yorumlarını, şikayet sitelerini ve sosyal medya hesaplarınıza yapılan geri dönüşleri inceleyerek müşterilerinizin beklentilerini ve ihtiyaçlarını öğrenebilirsiniz.
e-Ticarette pazar araştırması yaparken, araştırma yöntemleri, hedefleri belirleme ve hatırlatma, rakipleri takip etme ve katılım oranları dikkat edilmesi gereken konular arasındadır.