Q-Commerce Nedir? Hızlı Ticaret ve e-Ticaret Farkları

2023 yılında modern tüketici deneyimi hız gerektiriyor. Müşteriler, paket yemeklerden online alışveriş teslimatına kadar olan tüm siparişleri olabildiğince en hızlı sürede teslim almak istiyor. Bu alışkanlık Covid-19 salgınıyla birlikte daha da arttı. PWC’nin yaptığı araştırmaya göre, tüketiciler iyi bir müşteri deneyimini şu dört terimle tanımlıyor: Hız, kolaylık, güler yüzlü hizmet ve iyi bir müşteri desteği.

Tüm bu kriterler göz önünde bulundurulduğunda hızlı ticaretin yani Q-Commerce’un ortaya çıkması çok da sürpriz değildir. Bu yazımızda sizlere Q-Commerce’un özelliklerini, diğer ticaret türlerinden olan farklarını ve örnekleri anlatacağız.

“Yerli ve büyümesini hızlı bir ivmede sürdüren Getir şirketini örnek verebiliriz. Çalışma modeli ve izledikleri büyüme stratejileri q-commerce adına olumlu gelişmeler göstermektedir.” Yurtiçi ve yurtdışı pazarda yatırım faaliyetleri ile dikkati üzerlerine çekerek alanlarında kendilerinden söz ettirmektedirler.

Q-Commerce Nedir?

Açılımı Quick commerce ve Türkçesi “hızlı ticaret” olan Q-Commerce adından da anlaşılacağı üzere genellikle bir saatten daha kısa süre içerisinde gerçekleşen hızlı teslimatları kapsayan alışveriş türüdür. Bu model, online alışverişin ve teslimat hizmetlerinin daha hızlı ve daha verimli bir şekilde gerçekleşmesini hedefler. Sipariş verilen ürünlerin mümkün olan en kısa sürede müşteriye ulaştırılmasını amaçlayan Q-Commerce’ü yeni nesil e-ticaret olarak tanımlayabiliriz. Bu ticaret modeli, özellikle günümüzün hızlı tempolu yaşam tarzıyla uyumlu olarak gıda, ilaç ve diğer acil ihtiyaçların karşılanmasında büyük bir rol oynamaktadır.

Q-Commerce Nasıl Ortaya Çıktı?

1940 yılında McDonald’s’ın kurulması ve müşterilere hızlı teslimat yapmaları ilk Q-Commerce (hızlı ticaret) adımı olarak görülebilir. Bu sistemin hızlı ortaya çıkışının ve benimsenmesinin en büyük etkisi e-ticaret sayesinde olmuştur. Kahve, yemek, tatlı, market alışverişleri, çiçek teslimatları gibi her alanda sıkça kullanılan Q-Commerce ülkemizde de yaygın olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de Q-Commerce dönemi 2015 yılında kurulan Getir ile başlamıştır. Getir’in çok fazla tercih edilmesi ve büyümesiyle bu trende Yemeksepeti, İstegelsin, Migros Hemen gibi markalar da dahil olmuştur.

Pandeminin de ortaya çıkışıyla hem tüketicilerin hem de şirketlerin hızlı ticaret modeline olan ilgisi artmıştır. Bu salgın, geleneksel mağazalara olan talebi azalttı ve çevrimiçi alışverişi hızlandırdı. Bu dönemde, insanlar evden çalışma ve sınırlı hareketlilik nedeniyle Q-Commerce hizmetlerine daha çok ilgi gösterdi. Müşteriler artık mağazaya gidip kuyrukta beklemek yerine, online mağazalar aracılığıyla alışverişlerini birkaç dakika içinde sipariş edip kapılarına teslim ettirebiliyorlar.

Q-Commerce’in Özellikleri Nelerdir?

Hızlı ve verimli teslimat hizmetleri sunmayı amaçlayan Q-Commerce’un öne çıkan özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:

• Hızlı Teslimat: Sipariş verilen ürünleri en kısa sürede müşterilere ulaştırmayı hedefler. Bu, genellikle birkaç saat ya da dakika içerisinde teslimat yapma kapasitesini içerir.
• Geniş Ürün Yelpazesi: Genellikle gıda, ilaç, günlük tüketim ürünleri ve acil ihtiyaçlar gibi geniş bir ürün yelpazesine sahip olan Q-Commerce markalar, temel ihtiyaçların en hızlı şekilde karşılanabilmesi için tercih edilirler.
• Kişiselleştirme: Q-Commerce platformları, müşterilerin tercihlerini ve alışveriş geçmişlerine göre onlara kişiselleştirilmiş öneriler sunar.
• Pazaryerleri ve Mobil Uygulamalar: Q-Commerce, çoğunlukla pazaryerleri ve mobil uygulamalar aracılığıyla faaliyet gösterir. Müşteriler, bu platformlar üzerinden siparişlerini verir.
• Sipariş Takibi: Q-Commerce işletmeleri, müşterilere teslimatlarının nerede olduğunu takip etme olanağı sunan teknolojilerden yararlanır.

Q-Commerce Örnekleri Nelerdir?

Dünyada ve ülkemizde birçok Q-Commerce oyuncusu bulunmaktadır. İşte en iyi hızlı ticaret / Q-Commerce şirket örnekleri:

• Getir: 2015 yılında kurulan Getir, Türkiye’de Q-Commerce liderlerinden biridir. Şirketin bünyesinde GetirBüyük, GetirYemek, GetirSu, GetirÇarşı, GetirAraç, Getirİş, GetirBiTaksi gibi hizmetleri bulunmaktadır. Dakikalar içerisine siparişleri müşterilere teslim eden Getir, Avrupa ve Amerika kıtalarında da hizmet vermektedir.
• YemekSepeti: Online yemek siparişinde dev markalardan olan Yemeksepeti, 2022 yılında 79.879 farklı restoran sipariş teslim ederek dikkat çekmiştir. Yemeksepeti’nin ayrıca market ve su siparişlerini de hızlı bir şekilde müşterilerine ulaştırmaktadır.
• Delivery Hero: İsveç merkezli Delivery Hero 2008 yılında kurulmuştur. Bir yemek servisi şirketi olan Delivery Hero birçok ülkede ve şehirde hizmet veriyor ve Q-Commerce’un öncülerinden biri olarak biliniyor. Bir saatten kısa sürede siparişleri teslim eden Delivery Hero, kuryelerine genellikle bisiklet kullandırarak çevreye de destek sağlıyor.

Ticaret, e-Ticaret ve Hızlı Ticaret Farkları Nelerdir?

Ticaret, e-ticaret ve Q-Commerve yani hızlı ticaretin farklarına önce bu terimleri açıklayarak başlayalım:

• Ticaret: Ticaret, mal veya hizmetlerin alım satımını içeren genel bir terimdir. Fiziksel mağazalarda gerçekleşen geleneksel perakende satışlarını, toptan satışları diğer satışları kapsar. Ürünler fiziksel olarak alınıp satılır.
• e-Ticaret: İnternet üzerinden ürün ya da hizmetlerin satışını ifade eder. Online web siteleri, pazaryerleri üzerinden ürün ya da hizmetlerin satışı gerçekleştirilir.
• Q-Commerce: Hızlı ticaret, internet üzerinden verilen siparişleri müşterilere en kısa sürede ulaştırılmasını sağlayan e-ticaret modelidir.

Bu üç ticaret modelinin farklarına bakacak olursak; genel bir terim olan ticarette ürünler fiziksel mağazalar aracılığıyla fiziksel olarak satılırken, e-ticarette internet üzerinden satılmaktadır. Ticarette alınan ürüne anında ulaşılırken, e-ticarette bu süre genellikle 3-4 günü bulmaktadır. Q-Commerce’de ise teslimat süresi genel olarak bir saattir. e-Ticaret aracılığıyla satışı yasak olmayanlar dışında neredeyse her ürün ya da hizmetin satışı yapılmaktadır. Ticarette de aynı şekildedir ancak Q-Commerce’de genellikle yemek, ilaç, acil ihtiyaçlar ya da günlük tüketim ürünlerinin teslimatı yapılmaktadır.

e-Ticaretten Hızlı Ticarete Geçiş Nasıl Uygulanır?

e-Ticaretten, hızlı ticarete geçiş yapmak istiyorsanız; öncelikle işletmenizin mevcut iş modelini yeniden düzenlemeli hızlı teslimat ve acil siparişlerin karşılanması için operasyonlarınızın daha iyi bir durumda olması gerektiğini bilmeniz gerekir. Hızlı ticaret için etkili bir lojistik ve dağıtım altyapısına sahip olmalısınız. Stratejik olarak konumlandırılmış dağıtım merkezlerinin ardından hızlı teslimat yapabilecek kurye ve nakliye firmaları ile anlaşma yapmanız gerekir. Ürün taleplerini karşılayabilmek için ürün stok sayılarının yeterli olması ve depo yönetimi yazılımı ile envanter kontrol sistemleri kullanarak stokları etkili bir şekilde yönetebilmelisiniz.

Hızlı ticaret beraberinde müşterilerle hızlı iletişimi de gerektirir. Müşteri hizmetleri ekibiniz tüketicilere sipariş takibi, teslimat süreleri ve iletişim kanalları hakkında bilgiler vermelidir. Q-Commerce’a geçiş yapmak için teknolojik altyapının da güçlü olması gerekir.

Q-Commerce bazı ürünlerde daha iyi sonuçlar veriyor. Market ürünleri, yiyecek-içecekler, hijyen ürünleri gibi malların satışları daha çok yapılıyor. Hediyeler, çiçekler, çikolatalar da hızlı teslimatta en çok tercih edilen ürünler arasında. Siz de bu alanda faaliyet gösterebilmek için doğru ürün tercihleri yapmalısınız.