Demuraj Rehberi
Denizyolu ile yapılan taşımalarda ortaya çıkan demuraj, firmalar için riskli bir maliyet kalemidir. Peki demuraj nedir ve nasıl hesaplanır? Cevabı ve daha fazlası bu yazıda…
Demuraj Nedir?
Demuraj, denizyolu ile yapılan sevkiyat türünde ortaya çıkabilen bir maliyettir. Kiralanmış gemi ile sevk edilecek eşyalar için alıcı ve satıcılar, malların limanda tutulması gereken gün konusunda aralarında anlaşma yapar. Belirlenen depolama süresi için yükleme ya da boşaltma yapılmaması durumunda ödenen ücrete demuraj denmektedir.
Demuraj Bedeli Nedir?
Demuraj bedeli, tüccarların serbest zaman süresinden sonra konteynerin liman içinde kullanımı için ödediği ücrete denir. Demuraj bedeli, taşıyıcılara, terminallere ve sözleşmelere bağlı olarak değişebilir. Ancak genele bakıldığı zaman demuraj bedelinin konteyner/gün başına 75 ile 300 dolar arasında değişebiliyor olduğu görülür. Bu sebeple demuraj, satıcılar için ağır maliyetler oluşturabilecek bir husustur.
Demuraj Masrafları Nelerdir?
Demuraj masrafı, gemide bulunan malların indirilmesi için beklediği ek süre boyunca ortaya çıkan tutarlardır. Peki, demuraj hangi durumda ortaya çıkar? Demuraj masrafları ortaya çıkmasındaki en önemli etken verilen serbest süre içerisinde ürünlerin sevkiyatının tamamlanmamış olmasıdır. Diğer nedenleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- İhracat evraklarının zamanında ithalatçıya ulaştırılmaması ve konteynerdeki ürünlerin zamanında teslim alınmaması,
- İhracat evraklarının veya konşimentonun hava kurye gönderileri esnasında kaybolması,
- Mücbir sebeplerden ötürü hava kargo şirketlerinin evrak taşıma işlemini gerçekleştirememesi,
- Ödeme yöntemi akreditifli ödeme olarak seçildiği takdirde, evrakların bankalardan zamanında gelmemiş olması,
- Yükleme ve boşaltma limanı arasındaki mesafenin kısa olmasından dolayı gemideki malların evraklardan önce gelmesi.
Demuraj Masrafları Neye Göre Belirlenir?
Demuraj masrafları belirli kriterlere göre belirlenmektedir. Bunlar şunlardır:
- Konteyner türü: Konteyner çeşidine göre masraflar da değişmektedir. Örneğin, standart konteyner ile soğutmalı konteyner için belirlenen demuraj masrafı farklıdır.
- Konteyner büyüklüğü: Konteynerların boyutları da demuraj masrafı belirlemede etkenler arasındadır. Örneğin, 20 ft konteyner için belirlenen masraf ile 40 ft konteyner için belirlenen tutar farklıdır.
- Ülke, taşıyıcı firma ve liman farklılıkları: Demuraj masrafları yukarıda da bahsettiğimiz gibi ülkeden ülkeye, limandan limana ve taşıyıcı firmalara göre değişkenlik gösterebilir.
Demuraj Masrafları Kim Tarafından Belirlenir?
Demuraj masrafları, konteyner taşıyıcı firmalar tarafından belirlenmektedir. Taşıyıcı firmalar yukarıdaki kriterlere göre tutarları hesaplayarak belirlemektedir.
Demuraj Hesaplama Nasıl Yapılır?
Demuraj hesaplaması manuel olarak yapılabilir. Bunun için serbest zaman, ülke ve taşıyıcı prosedürleri, konteyner adedi, çeşidi ve bekleme süresi bilinmelidir. Taşıyıcı firmalar genellikle, müşterilerini web sitelerine koydukları demuraj hesaplama tablosu ile bilgilendirirler. Taşıyıcı firmalar hesaplama yaparken genellikle serbest sürenin geçtiği ilk gün baz alınarak yapmaktadır. Son gün ise eşyaların boşaltıldığı ve firmaya teslim edildiği gün olarak belirlenir.
Demuraj hesaplaması, konteynerların boşaltılmadığı gün sayısına göre değiştiği gibi boyutuna göre de değişmektedir. Örneğin, 20’lik bir konteyner için günlük 20 dolar ödenebilirken, 40’lık konteyner için 30 dolarlık demuraj masrafı çıkabilmektedir.
Aşağıdaki görselde MSC firmasının Baltimore limanı hariç uyguladığı demuraj hesaplama cetvelini görebilirsiniz. MSC firmasının tüm örnek demuraj hesaplama cetvellerine buradan ulaşabilirsiniz.
Arkasline firmasının demuraj hesaplama cetveline buradan, Yang Ming Anadolu Gemi Acenteliği şirketininkine ise buradan ulaşabilirsiniz.
Demuraj Süresi Ne Zaman Başlar?
Demuraj süresi ithalat aşamasında gemi limana vardığında ya da konteyner boşaltıldıktan sonra başlar. Önce bir serbest zaman verilir bu serbest zaman aşıldığında demuraj masrafı ortaya çıkmaktadır.
Serbest Süre Nedir?
Taşıyıcı firmaya, gemiden konteyner indirildikten sonra herhangi bir ücret ödemeden limanda bekleyeceği bir süre verilir. Bu süreye serbest zaman (free time) denmektedir. Konteyner gemiden tahliye edilince başlayan serbest zamanın kaç gün olduğuna dair bilgi alınmalıdır. Bu süre genellikle yedi gün, soğutmalı konteynerlarda ise 5 gün olarak belirlenir. Ekipmanın türüne ya da firmanın uyguladığı tarifeye göre de değişebilir. İthalatçılar bu süre zarfında herhangi bir ek masraf ödememek için gümrük işlemlerini tamamlamalı, ürünleri depoya teslim etmeli ve konteynerları boşaltmalıdır.
Demuraj Kime Ödenir?
Demuraj bedeli, konteyneri anlaşılan süre içerisinde boşaltmayan ve teslim etmeyen müşteri tarafından, konteynerın sahibi olan taşıyıcı firmaya ödenmelidir.
İthalatçılar İçin Demuraj Nedir?
Konteynerin gemiden liman terminaline vardığı süreden serbest bırakılmasına ve boşaltılmasına kadar geçen süre, ithalatçılar için demuraj sürecidir. Serbest zamanın ardından konteynerlerin limanda kalması durumunda demuraj ücreti ödenmelidir.
İhracatçılar İçin Demuraj Nedir?
İhracatçılar için demuraj, konteynerin gemiye yüklendiği süreden ihracat için limana vardığı süreçtir. Demuraj yine serbest günlerden sonra konteynerin limanda kalması durumunda oluşur. İthalatçılar malları limandan olabildiğince erken almaya, ihracatçıların ise malları limana çok erken getirmemeye dikkat etmesi gerekmektedir.
Demuraj ve Ardiye Arasındaki Farklar Nelerdir?
Demuraj ile ardiye genellikle birbirlerine karıştırılan iki terimdir. Ancak birbirlerinden farklı süreçlerdir. Demuraj, nakliye firmasının limana taşıdığı konteyner içerisindeki ürünlerin ithalatçı tarafından zamanında alınmaması durumunda ödenen ek ücrettir. İthalatçının ödemesi gerektiği bu tutar konteynerin beklediği gün sayısı, türü, boyutu ve limana göre farklılık gösterir.
Ardiye ise; ithalatçının normal şartlarda ödemesi gereken bir ücrettir. Ardiye bedeli, nakliye firmasına değil limana ödenir. Ardiye masrafı, ithalatçının ödemesi gerektiği, konteynerların toplam depolama masraflarıdır. İthal edilen ürünlerin konteynerden alınma süresi boyunca liman deposunda geçirdiği süreye göre liman işletmesine ithalatçı firma tarafından ödenir.