Konşimento Rehberi
Uluslararası ticarette bulunan firmalar için çok önem taşıyan konşimento hakkında önemli detaylar bu yazımızda…
Konşimento Nedir?
Konşimento bir diğer adıyla taşıma senedi; gönderici ve taşıyıcı arasında yapılan ve gönderinin doğru bir şekilde ulaşması ve işlenmesi için gerekli tüm bilgileri sağlayan kıymetli bir evraktır. Konşimento, taşınan malların mülkiyet belgesidir, makbuz bilgilerini taşır ve malların taşınması için belirlenen hükümleri temsil eder.
Deniz Yolu Konşimentosu Nedir?
Deniz yolu konşimentosu, gemiyle taşınan mallar için uluslararası sularda gerçekleşen nakliye işlemleri için hazırlanan bir belgedir. Gönderici, alıcı ve taşıyıcı arasında yasal olarak bağlayıcı niteliğine sahip kıymetli bir evraktır. Ürünlerin miktarı, özellikleri, nereye sevk edileceği ve gönderenlerle ilgili önemli ayrıntılar bu belgede yer alır. Hem gönderici hem de taşıyıcı olan firmalar tarafından imzalanır. Sevkiyat tamamlandıktan sonra da alıcıya imzası karşılığında verilir.
Havayolu Konşimentosu Nedir?
Adından da anlaşılacağı üzere hava yolu şirketi tarafından gönderilen ürünler için hazırlanan konşimento türüdür. Birden fazla kopyası vardır ve tüm taraflar nakliye işlemini belgeleyebilmektedir. Malların hangi uçuşta gönderileceği ve varış noktasına ne zaman ulaşacağı belirtilmez. Havayolu konşimentosunda; gönderici ile alıcının adı ve adresi, çıkış havaalanının 3 harfli kodu, varış havaalanının 3 harfli kodu, gümrüğe beyan edilen sevkiyat değeri, malların adedi ve ağırlığı ile varsa özel taşıma talimatları yazılır. Ayrıca, taşıyıcının sorumlulukları, prosedürler, malların tanımı, hüküm ve koşulları açıklayan sözleşme şartlarını da içermektedir.
Konşimento Ne İşe Yarar?
Konşimento ile taşınan malların türü, miktarı ve varış yeri detaylandırılır. Aslında bir nevi uluslararasına gönderilen yükün pasaportu olarak düşünebiliriz. Yurtdışı taşımaya konu olan her yükün pasaportu konşimentodur.
Konşimento Ne Zaman Düzenlenir?
Konşimento yani taşıma belgesi, gönderici ile taşıyıcı arasında yapılan sözleşmeye dayanarak tarafların hak ve yükümlülüklerini gösterir. Gönderilecek mallar, taşıyıcıya teslim edildiğinde yükleme konşimentosu hazırlanır. Yükleme daha sonra gerçekleşecek ya da işlem çok uzun sürecekse önce tesellüm konşimentosu düzenlenir.
Konşimento Çeşitleri Nelerdir?
Konşimento belgesi; tarifeli sefer ve tarifeli olmayan sefer konşimentosu olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu çeşitler de kendi içinde farklı konşimento türlerine bölünmektedir.
Tarifeli Sefer Konşimento Çeşitleri Nelerdir?
Tarifeli sefer konşimentosunun; düzenli hat, konteyner, kombine taşıma, tek, tanker ve freight forwarder konşimentosu olarak farklı çeşitleri bulunmaktadır.
Düzenli Hat Konşimentosu Nedir?
İngilizcesi “Liner Bill of Lading” olan düzenli hat konşimentosu, tarifeli sefer yapan gemilerle yapılan taşımalarda düzenlenir. Gemiler belirli tarifelere uygun olarak kalkış ve varış yapacakları limanlar, uğrayacakları limanlar, yanaşacakları limanlara kadar her ayrıntı belirtilir ve yer alır. Güvenli taşıma için tercih edilir.
Konteyner Konşimentosu Nedir?
İngilizce’de “Container Bill of Lading” denilen bu konşimento türü, taşımanın konteyner ile yapıldığı belirtir. Konteynere konan mallar yükleyicinin onayının ardından mühürlenir ve konşimento yine onun beyanına göre doldurulur. Konteyner konşimentosunda, yükleyicinin yüklemeyi yaptığı ve saydığı ibaresi yer almaktadır.
Kombine Taşıma Konşimentosu Nedir?
Malın birden fazla taşıma modu kullanılarak taşınması durumunda, birleşik taşımayı yapacak olan firma tarafından düzenlenen konşimento türüdür.
Tek Konşimento Nedir?
Taşınacak malların deniz yoluna ek olarak karayoluyla da taşınması gerektiği durumlarda iki moddaki taşımayı içeren tek bir konşimento düzenlenir.
Tanker Konşimentosu Nedir?
Bu belge, tankerler ile ham petrol, kimyevi maddeler ya da akaryakıt için düzenlenen konşimentolardır. Bu konşimento türünde taşınan malın cinsine ve özelliklerine göre özel şartlar yer alabilir.
Freight Forwarder Konşimentosu Nedir?
Freight Forwarder firmasının kendi matbu formunda, yine kendi firmasının taşıma sözleşmesinin koşullarını içerecek şekilde oluşturduğu konşimento türüdür.
Tarifeli Olmayan Sefer Konşimento Çeşitleri Nelerdir?
Tarifeli olmayan sefer konşimentoları ise tesellüm ve yükleme olarak ikiye ayrılmaktadır.
Tesellüm Konşimentosu Nedir?
Tesellüm konşimentosu sadece malların gemiye yüklenmek üzere teslim alındığını gösterir. Geçerli olabilmesi için yükleme tarihi eklenmeli ve gemi işletmecisi ya da acentesi tarafından imzalanmalıdır. Bu şekilde yükleme konşimentosuna dönüşebilir.
Yükleme Konşimentosu Nedir?
Yükün ne zaman ve hangi gemiye yüklenmiş olduğu dair şerh verilmek amacıyla düzenlenen konşimento türüdür.
Konşimento Düzenleme Yöntemleri Nelerdir?
Konşimentolara düzenleme yöntemine göre de 3’e ayrılmaktadır. Bunlar; nama düzenlenen, emre düzenlenen ve hamiline konşimentolarıdır.
Nama Düzenlenen Konşimento Nedir?
Kişi ya da firma unvanının consignee kısmına işlenmiş olduğu “emrine” ya da “emre” kaydı olmayan konşimento çeşitleri bu yönteme girer. Malın kesin alıcısı consignee kısmında yazılı olan taraftır; bu sebeple cirolanarak devredilmesi, bedeli alınmak için dahi olsa üçüncü şahıslara verilemez.
Emre Düzenlenen Konşimento Nedir?
Emre düzenlenen konşimentolar, ciro edilebilen ve ticari olarak devri mümkün olan konşimentolardır. Consignee kısmına sadece “emre” yani “to order” yazılır. Yükleyicinin “emrine” olarak düzenlediği kabul edilen bu konşimentolarda en önemli kural; yükleyen taraf yani “shipper” tarafından cirolanması gerekmesidir. Bu kısım yükleyici tarafından ciro edilemez. Tahliye sırasında gecikme yaşanabilmektedir ve ek masraflar çıkabilmektedir. Bu konu hakkında, “Demuraj Rehberi” içeriğimizi inceleyebilirsiniz.
Hamiline Konşimento Nedir?
Bu konşimento türü yükleticinin talep etmesi üzerine hazırlanır ve karşılıklı güven esası ön plandadır. Örneğin, aynı şirkete ait iki farklı firma arasında yapılacak ticaretlerde konşimento hazırlanmasına ihtiyaç duyulmayabilir. Ancak güven esasına dayalı olması nedeniyle, ticari olarak güven ortamının oluşturulması talebiyle düzenlenebilir.
Konşimentoyu Kim Hazırlar?
Konşimento, mallar gemiye yüklendiği zaman taşıyıcı firma ya da onun acentesi tarafından düzenlenmektedir. Konşimentoyu düzenlerken firmalar kendi matbu formlarını düzenliyorlar.
Konşimento Kimler İçin Düzenlenir?
Konşimento birkaç nüsha ile taşıyıcı ve gönderici firmalar için düzenlenmelidir.
Konşimento Nasıl Hazırlanır?
Konşimento hazırlanırken genellikle taşımayı yapacak firmanın konşimento hazırlama formu ya da şablonu kullanılır. Bu form üzerindeki tüm bilgiler doğru şekilde girilmelidir. Tüm bilgiler girildikten sonra konşimento basılmaya hazır hale gelir.
Konşimento Üzerinde Hangi Bilgiler Yer Alır?
Konşimentoda eksiksiz ve doğru şekilde yer alması gereken bilgiler şunlardır:
- İhracatçının adı ve adresi
- İthalatçının adı ve adresi
- Taşıyıcı firmanın adı ve adresi
- Yükleme tarihi
- Malın ağırlığı, değeri ve sayısı
- Ürün açıklaması ve paket sayısı
- Navlun ödeme bilgisi
- Gönderilen malın yüklendiği ve varacağı limanların bilgileri
- İmza ve evrak düzenleme tarihi.
Konşimento Kaç Nüshadan Oluşur?
Konşimento 3 nüsha olarak hazırlanır. Bir nüsha göndericiye verilir, ikinci nüsha taşınan malların yanına gider ve üçüncü nüsha taşıyıcıda kalır. Konşimento ibraz edilmeden mallar gümrükten geçemez.
Konşimentonun Yasal Geçerliliği Nedir?
Konşimento taşımacılıkta kullanılan en önemli belgelerden biridir. Gönderici ve taşıyıcı arasında yapılan gönderiye dair tüm ayrıntıların yer aldığı, yasal olarak bağlayıcı resmi ve kıymetli bir evraktır. Taşıma senedi adı da verilen konşimento ayrıca alıcıların mal üzerindeki mülkiyet hakkını temsil eder. Alıcı, konşimento olmadan malları teslim alamaz. Ayrıca mallar, konşimento olmadan gümrükten geçemez. Uluslararası taşımalarda konşimento taşınan malların pasaportu niteliğini taşıyacak kadar önemli bir belgedir.
Konşimento Kaybolursa Ne Yapılmalıdır?
Konşimentonun kaybolması durumunda, kim tarafından kaybedildiyse ivedilikle armatör ya da acenteye konunun bildirilmesi gerekir. Aksi halde konşimentonun başka biri tarafından bulunması durumunda bu evrak kötü niyetli olarak kullanılabilir. Kayıp bildirimi antetli kağıda kaşe ve imzalı başvuru ile yapılır. Daha sonra armatör ya da acentenin talep edeceği şartlar yerine getirilir. Yeniden konşimento alım talebiniz daha sonra onaylanır. Armatör, alıcından banka teminat mektubu da istenebilmektedir.
Konşimento ile Ordino Arasındaki Farklar Nelerdir?
Konşimento, gönderilecek malların taşınması için hazırlanan bir belgedir. Bu belgede malın yüklendiği bölgede, teslim alındığı bölge, uğrayacağı noktalar, taşıyıcı firmalar, gönderen ve alıcı firma bilgileri gibi detaylar yer almaktadır. Ordino ise; konşimento belgesi hazırlanmış ve alıcının teslim alması için hazır bekleyen malın gümrükten alınabilmesi için hazırlanan belgedir. Taşıma tamamlandıktan sonra ordino gümrük idaresine teslim edilir ve ürün gümrükten çıkarılarak tüm işlemler tamamlanır.