ETBİS Rehberi: ETBİS Nedir? Nasıl Kayıt Yapılır?
Bu yazıda e-ticaret faaliyetinde bulunan işletmelerin kayıt olma zorunluluğu olan ETBİS sistemini mercek altına aldık.
e-Ticaret hem dünyada hem ülkemizde gün geçtikçe boyutunu büyüten bir sektör. Ülkemizde de e-ticaret faaliyetlerinin artmasına yönelik bir takım çalışmalar yapılmaktadır. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, e-ticaret şirketlerini kayıt altına almak, tüketici haklarını korumak ve sektörün gelişmesini hedefleyerek ETBİS sistemini geliştirdi. e-Ticaret yapan şirketlerin kayıt olmasının zorunlu olduğu ETBİS sisteminde sektöre dair istatiksel veriler bulunmaktadır. Bu yazımızda ETBİS’e kayıt aşamasında olan yeni e-ticaret şirketleri için takip etmeleri gereken adımları, kayıt olamama cezalarını ve kimlerin kayıt yaptırması gerektiğine dair bilgilere yer verdik.
ETBİS Nedir?
ETBİS, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından internetten alışveriş yapan tüketicileri korumak, e-ticaret yapan işletmeleri kayıt altına almak, sektörle ilgili verilerin toplanması ve verilerin işlenerek istatistiksel bilgiler elde edilmesi amacıyla kurulmuş bir bilgi sistemidir. ETBİS ile Türkiye’nin e-ticaret merkezi olma hedefi kapsamında e-ticaret girişimlerinin ortaya çıkması, tüketicinin haklarının korunması, sektörün gelişiminin izlenebilmesi amaçlanmaktadır. ETBİS, e-ticarete dair istatistiki veriler sunmaktadır. Bu bilgiler ile e-ticaret sektörü için daha somut adımlar ve politikalar oluşturulur. ETBİS’te e-ticaret yapan işletmelerin bilgilerine kolaylıkla ulaşılabilir. Hem tüketiciye hem de işletme sahiplerine daha güvenilir bir ortam yaratılması için e-ticaret yapan şirketlerin ETBİS’e kayıt yapması zorunludur. Kayıt yaptırmayan işletmeler 5.000-20.000 TL arasında para cezası ödemek durumunda kalabilir.
ETBİS Açılımı Nedir?
11 Ağustos 2017’de resmî gazetede yayınlanarak, Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ve Bildirim Yükümlülükleri Hakkında Tebliğ ile birlikte oluşturulan ETBİS’in açılımı Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi’dir.
ETBİS’e Kimler Kayıt Olmalıdır?
ETBİS’e aşağıdaki kriterleri sağlayan e-ticaret işletmelerinin kayıt olması zorunludur.
- Aracı hizmet sağlayıcılar, örneğin Trendyol, Hepsiburada gibi platformların da ETBİS’e kayıt olmaları gerekmektedir.
- Kendilerine ait e-ticaret ortamında faaliyet gösteren hizmet sağlayıcılar.
- Yurt içinde yerleşik olup yurt içinde e-ticaret faaliyetinde bulunmamakla birlikte yurt dışında yerleşik bir aracı hizmet sağlayıcı üzerinden sözleşme yapan veya sipariş alan hizmet sağlayıcılar, ETBİS’e kayıt yaptırmak zorundadır.
Ancak örneğin, Hepsiburada veya Amazon gibi sitelerin altında faaliyette bulunan işletmelerin ETBİS’e kayıt olma yükümlülüğü bulunmamaktadır.
ETBİS’e Kayıt İçin Neler Gereklidir?
ETBİS’e kayıt için herhangi bir belgeye gerek yoktur. Sadece www.e-ticaret.gov.tr adresinden ETBİS’e girip bilgilerinizi bildirerek yapabilirsiniz.
ETBİS Kayıt Nasıl Yapılır?
ETBİS kayıt işlemleri www.e-ticaret.gov.tr adresinden sağ üst köşedeki “ETBİS’e giriş” butonuna tıklanarak e-Devlet aracılığıyla giriş yaparak başlanır. Daha sonra açılan sayfada “”ETBİS’E Kayıt Ol” butonuna tıklanır. Bu alanda yetkili olduğunuz işletmeler veri tabanından çekilerek listelenir. İşletmenize ait siteleri kayıt etmek için “Site Ekle” butonuna tıklayın.
ETBİS’e Kayıt Olurken Bakanlığa Hangi Bilgiler Bildirilir?
ETBİS sistemine kayıt olurken işletmenize dair mal ve hizmet bilgisi, işletme türü, ödeme yöntemleri, banka bilgileri, kargo anlaşması, elektronik ticaret altyapı bilgileri, e-ihracat bilgileri, depo, üretim yeri ve ofis adres bilgileri gibi hususlar bildirilir.
ETBİS Kayıt Aşamaları Nelerdir?
ETBİS sistemine işletmenizi kaydetmek için aşağıdaki adımları gerçekleştirmeniz gerekmektedir.
- ETBİS’e girişi www.eticaret.gov.tr adresinden yapabilirsiniz. Giriş yaptıktan sonra sağ üst köşedeki “ETBİS’e Giriş” ve “İşletme Girişi” başlıklarına tıklayın.
- “İşletme Giriş” butonuna tıkladıktan sonra e-Devlet’e yönlendirileceksiniz. ETBİS’ten e-Devlet girişinin, sebebi yetkili veya sahibi olduğunuz işletmenin e-ticaret sitelerinin eklenebilmesine imkân sağlanması veya bildirim hükümlü olanların bildirim yapabilmesinin yetkili olduğunun belirlenmesidir.
- ETBİS’e giriş yapıldıktan sonra, ETBİS kayıt ekranına ulaşabilmek için orta kısımda bulunan “ETBİS’e Kayıt Ol” butonuna tıklayın.
- ETBİS’e hizmet sağlayıcısı eklemek için “Site Ekle” butonuna tıklayın.
- “Elektronik ticaret ortamında mal veya hizmet satışına yönelik sözleşme yapılmasını veya sipariş verilmesini sağlıyor musunuz?” sorusuna yanıt verin. “Hayır” yanıtına tıklarsanız kayıt işlemleri devam etmemektedir. Web sitenizde bu işlemleri sağlıyorsanız ‘Evet’e tıklayın.
- Daha sonra web sitenize ait “Site Url” ve varsa “Mobil Uygulama Adı” alanlarını doldurun.
- “Kayıt etmek istediğiniz site/uygulama işletmenize mi ait?” ve “Sitenizde/uygulamanızda kendi mal ve hizmetlerinizi mi satıyorsunuz?” sorularını yanıtlayın.
- Verdiğiniz yanıtlara göre ETBİS tarafından belirlenen niteliğinizi (Örn: Hizmet Sağlayıcı) onaylayıp devam edin.
- Daha sonra iletişim bilgilerinizi girin ve “Kaydet” butonuna tıklayın.
- Yeni açılan sayfada ETBİS’e kayıt bilgilerinin girilmesi sağlanarak sitenizi belirlemeye yönelik birtakım sorularla karşılaşacaksınız. İlk olarak sattığınız mal ve hizmetleri seçili hale getirin. “Kaydet ve Sonraki” butonuna tıklayın.
- Ödeme ve Ticaret Türü alanında müşterilerinize hangi tür ödeme imkânı sunduğunuz sorulur. Burada mevcut ödeme türlerini seçili hale getirin. Ve işletme türünüzü seçin. B2B, B2C gibi… İş modelleriyle ilgili detaylı bilgiye “e-Ticaret İş Modelleri Nelerdir? B2B, B2C, C2C Farkları” yazımızdan ulaşabilirsiniz.
- Kaydet ve Sonraki butonuna tıkladıktan sonra KEP adresini girin.
- Bir sonraki sayfada Ödeme/Elektronik Para Kuruluşu ekleme işlemlerini gerçekleştireceksiniz. Bu bölümde sizlerin hangi ödeme kuruluşlarıyla anlaşmalı olduğunuz sorulmaktadır. Bunlara ilişkin üye işyeri numaranızı da doldurmalısınız.
- Kargo ve lojistik alanında da kargo anlaşmanız bulunuyorsa bu bilgileri de girin.
- Web sitenizi elektronik ticaret altyapı sağlayıcıları ile geliştirdiyseniz bunlara ait bilgileri de girmelisiniz. Ancak Wix, WooCommerce gibi platformlar bu kategoriye girmez. IdeaSoft, Ticimax veya T-Soft gibi firmaları kullanıyorsanız bu alana bilgileri girebilirsiniz.
- Bir sonraki adımda ise çalışmakta olduğunuz bankalara dair bilgilerin istendiği bölüm açılır. Buradaki listeden bankanızı seçip kaydedebilirsiniz.
- Bankaların ardından kişisel verilerin ve müşteri bilgilerinin tutulduğu veri tabanına dair ülke ve şehir bilgisi girmelisiniz.
- Depo kaydı, üretim yeri ve merkez ofis alanlarına ise adres bilgilerinizi girin. Deponuz yok ise “Depom bulunmamaktadır” seçeneğine tıklayabilirsiniz.
- e-İhracat işlemleri alanında ise e-ihracat yapıyorsanız bilgilerinizi girin. Yapmıyorsanız “e-İhracat faaliyetim bulunmamaktadır.” butonunu seçili hale getirin ve son adıma geçin.
- ETBİS’e kayıt olduğunuza dair bilr QR kod oluşturulacaktır. Bu QR kodu web sitenize yerleştirmeniz gerekmektedir.
- Son olarak da doğrulama işlemlerinizi yapın. ETBİS’e kayıt işlemlerinizi böylece tamamlamış olursunuz.
ETBİS Kayıt Süresi Nedir?
Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar e-ticaret faaliyetlerine başlamadan önce ETBİS’e kayıt yapmaları gerekmektedir.
ETBİS Kayıt Süresini Geçirmenin Cezası Nedir?
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın yaptığı duyuruya göre, kayıt ve bildirim sorumluluklarını yerine getirmeyen işletmelere 5.000 TL’den 20.000 TL’ye kadar idari para cezasının uygulanacağı belirtilmiştir.
ETBİS Kayıt Ücreti Nedir?
ETBİS’e kayıt olmak ücretsizdir. Herhangi bir evraka da ihtiyaç yoktur. Sadece kayıt formundaki bilgileri elektronik ortamda doldurulması yeterlidir.
ETBİS Kayıt Sorgulama Nasıl Yapılır?
ETBİS sisteminde kayıt sorgulama işlemini buradan “Şirket Sorgula” başlığına tıklayarak ilgili alanları doldurarak yapabilirsiniz.
ETBİS Kayıt Zorunluluğu Var Mıdır?
Evet, ETBİS’e yukarıda bahsettiğimiz kriterdeki e-ticaret işletmelerinin kayıt olması zorunludur:
- Aracı hizmet sağlayıcılar,
- Kendilerine ait e-ticaret ortamında faaliyet gösteren hizmet sağlayıcılar,
- Yurt içinde yerleşik olup yurt içinde e-ticaret faaliyetinde bulunmamakla birlikte yurt dışında yerleşik bir aracı hizmet sağlayıcı üzerinden sözleşme yapan veya sipariş alan hizmet sağlayıcılar.
Pazaryeri Mağazalarının ETBİS’e Kayıt Zorunluluğu Var Mıdır?
Hepsiburada, Trendyol, N11 gibi pazaryerlerinde mağaza açarak satış yapan e-ticaret işletmelerinin ETBİS’e kayıt olma zorunluluğu yoktur. Ama pazaryerlerinin ETBİS sistemine kayıt olması gerekmektedir.
Yurt Dışına Yapılan e-Ticaret Satışları İçin ETBİS Kaydı Zorunlu Mudur?
Yurt içinde yaşayıp yurt dışına e-ticaret faaliyetinde bulunan hizmet sağlayıcılar ETBİS’e kayıt olmalıdır. Ayrıca yurtdışı aracı hizmet sağlayıcılar üzerinden satış yapan işletmelerin de ETBİS’e kayıt olması ve Yalnızca yurtdışında yer alan sitelerden satış yapan veya rezervasyon alan hizmet sağlayıcıların ETBİS’e kayıt olması ve her yıl mart ayı sonuna kadar yıllık olarak sınır ötesi işlemlerini ETBİS’e kayıt ekranı “e-İhracat İşlemleri” sekmesinden bildirmesi zorunludur.
ETBİS’e Kayıt İçin Esnaf/Ticaret Odası Kaydı Zorunlu Mudur?
ETBİS’e kayıt olmak için tacirlerin MERSİS’e, esnaf ve sanatkârların da ESBİS’e kaydolup daha sonra ETBİS’e kayıt ve bildirim yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerekmektedir.
ETBİS’ten e-Ticaret Sitesinin Devri Nasıl Yapılır?
ETBİS sisteminde işletme devir işlemleri için aşağıdaki adımları izlemeniz gerekmektedir:
- ETBİS’e “İşletme Girişi” ile giriş yapın ve e-devlet üzerinden giriş gerçekleştirin.
- Site devir işlemleri için aşağıdaki görseldeki işaretli butona tıklayın.
- Ardından “Siteyi Devret” butonuna tıklayın.
- Daha sonra sitenizi devretmek istediğiniz işletmenin vergi kimlik numarasını girin.
- Devir etmek istediğiniz işletmeden onay geldikten sonra talebiniz gerçekleşecektir.
ETBİS’ten e-Ticaret Sitesinin Faaliyetleri Geçici/Kalıcı Olarak Nasıl Durdurulur?
ETBİS üzerinden e-ticaret faaliyetinizi devredeceğiniz gibi kalıcı olarak da kapatabilirsiniz. Bunun için;
- Sitenizi kalıcı olarak kapatmak istediğiniz takdirde ise ETBİS sisteminde yer alan yukarıdaki görseldeki “Faaliyeti Durdur” butonuna tıklayın.
- Daha sonra aşağıdaki görselde seçili olan “Siteyi Kalıcı Kapat” alanına tıklayarak sitenizi kalıcı olarak kapatabilirsiniz. Ancak bu işlemi geri alamayacağınızı da unutmamalısınız.
Bu yazımızda e-ticaret yapan tüm işletmelerin yükümlülüklerinden olan ETBİS’e kayıt işlemlerini ve sistemde yapılacak kapatma ve devir işlemlerine dair detaylara yer verdik.