Gömülü Finansın Avantajları: İşletmelere ve Kullanıcılara Katkıları
Gömülü finans, işletmelere esneklik sunarak verimliliği artırıyor. Bu yazımızda hem işletmelere hem de kullanıcılara sağladığı avantajları ele alıyoruz.
Gömülü Finans Nedir?
Gömülü finans; finans kuruluşu olmayan işletmelerin finansal hizmetlerini bir banka veya finans kuruluşuna gitmesine gerek kalmadan, başka bir platform veya uygulama içinde entegre ederek sunmasını sağlayan bir fintech çözümüdür. “Yerleşik finans” olarak da bilinir. Bu sistem ile işletmeler müşterilerine bu alanda hizmet verebilirler. En yaygın olarak e-ticaret alanında kullanılan gömülü finans sistemi ile bu alanda dijital cüzdanlar ve kredili ödeme sistemleri sunulabilir.
Fintech Nedir?
Fintech (Finansal Teknoloji); finansal hizmetleri modern teknoloji sistemleri ile sunan şirketler ya da hizmetler için kullanılan bir terimdir. Fintech şirketleri, finansal işlemleri daha hızlı ve daha verimli bir hale getirmek için özel yazılımlar, mobil uygulamalar, dijital ödeme yöntemleri, mobil cüzdanlar, anında para transferi gibi teknolojik çözümler sunar.
Gömülü Finans Çeşitleri Nelerdir?
Gömülü finans sisteminde bulunan çeşitler şunlardır:
- Gömülü kredi: Müşterilere ürün ya da hizmet satın alırken, aynı platform üzerinden sunulan kredi teklifleridir. Örnek olarak, “Şimdi al sonra öde (BNPL)” sistemini gösterebiliriz.
- Gömülü sigorta: Müşterilere ürün ya da hizmet satın alırken yapılan sigorta teklifleridir. e-Ticaret platformlarından alınan elektronik ürünlere sunulan cihaz koruma sigortalarını örnek olarak gösterebiliriz.
- Gömülü bankacılık: Platformların, kullanıcılara kendi uygulamaları üzerinden bankacılık işlemleri (hesap açma, para yatırma gibi) kullanma imkanı sunduğu sistemdir.
- Gömülü yatırım: Platformlar içinde yatırım hizmetlerinin sunulmasıdır. Örneğin, bir mobil banka uygulaması, kullanıcılarına hisse senedi ya da kripto para alım satımı yapma imkânı sunar.
Gömülü Finans Teknolojisi Nasıl Çalışır?
Gömülü finans teknolojisi, farklı platformlara entegre edilerek çalışır. Bu entegrasyon işlemi genellikle BaaS (Banking as a Service) ve API (Application Programming Interface) sistemleri kullanılarak yapılır.
Gömülü Finansta BaaS ve API Nedir?
BaaS ve API kavramları, gömülü finansın çalışmasını sağlayan temel yapı taşlarıdır. BaaS; finansal hizmetlerin dijital platformlar üzerinden sunulmasını sağlayan modele denmektedir. Bankalar ya da fintech şirketleri, BaaS sistemleri ile bankacılık altyapılarını ve hizmetlerini diğer işletmelere sunar. Bu sayede işletmeler kendi sistemlerine gömülü finansal hizmetler ekleyebilir. Örneğin, bir e-ticaret platformu kendi bankası olmadan müşterilerine kredi ya da farklı ödeme hizmeti sunmak için BaaS sağlayıcılarını kullanması gerekir.
API ise; farklı yazılımların birbiriyle entegre olmasını, iletişim kurmasını sağlayan bir arayüzdür. Gömülü finans teknolojisinde, finansal hizmet sağlayıcılar ile dijital platformlar API’ler ile birbirine bağlanır.
Gömülü Finans ile Geleneksel Bankacılığın Farkları Nelerdir?
Gömülü finans ve geleneksel bankacılık arasında işleyiş, erişim kolaylığı ve müşteri deneyimi gibi alanlarda farklılıklar bulunmaktadır:
- Gömülü finansta hizmetler kullanıcının ihtiyaç duyduğu anda, bir e-ticaret sitesi, mobil uygulama veya başka bir platform içinde sunulur. Geleneksel bankacılıkta ise; banka şubeleri, mobil bankacılık uygulamaları ya da web siteleri üzerinden yürütülür.
- Gömülü finans hizmetlerine kullanıcılar, başka bir platformu terk etmeden erişim sağlayabilirken geleneksel bankacılıkta; banka şubesine gitmek, mobil uygulamaya giriş yapmak ya da bankanın web sitesini ziyaret etmek zorundadırlar.
- Gömülü finansta kullanıcı ile bankalar arasında doğrudan bir ilişki gelişmez. Geleneksel bankacılıkta ise banka ile müşteri arasında doğrudan bir ilişki vardır. Kullanıcılar doğrudan bankanın müşterisidir ve hizmetlerini bankanın belirlediği şekilde alır.
Gömülü Finans ile Fintechler Nasıl Entegre Olabilir?
Fintech ve gömülü finans, API ve BaaS gibi teknolojiler kullanılarak entegre edilir. Fintech şirketleri; finansal hizmetlerini API’ler aracılığıyla diğer platformlara entegre eder. Platformlar ise bu hizmetleri kullanıcılarına sunarak finansal hizmetleri doğrudan kullanıcı deneyiminin içine gömmüş olur.
Gömülü Finans Kullanmanın Avantajları Nelerdir?
Her geçen gün yaygınlaşan gömülü finans teknolojisi kullanıcı işletmelere şu avantajları sunmaktadır:
- İşletmelerin işlemlerini kullanıcılara hızlı ve kolay bir şekilde sunmasını sağlar. Çünkü kullanıcılar ayrı bir platforma geçmelerine gerek kalmadan finansal hizmetlere kullandıkları platform üzerinden erişebilir.
- İşletmeler, banka hesabı olmayan ya da geleneksel finansal sisteme erişimi sınırlı olan kişilere bile hizmet sunabilirler.
- İşletmeler, ek finansal hizmetler (şimdi al sonra öde ya da taksitli ödeme vb) sunarak gelirlerini artırabilir.
- Kullanıcı davranışlarına dair daha fazla veri elde edilerek, kişiselleştirilmiş teklifler sunulabilir.
Gömülü Finansın Riskleri Nelerdir?
Gömülü finansın beraberinde getirdiği zorluklar ve riskler de olabilir. Finansal verilerin üçüncü taraf platformlarla paylaşılması veri güvenliği riskini artırabilir. Finansal hizmetlerin yasal düzenlemelere uyumlu olması gerekir. Aksi halde hukuki sorunlara yol açabilir.
Entegrasyonun kötü yönetilmesi, kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyebilir.
Gömülü Finans Hangi Sektörlerde Kullanılabilir?
Gömülü finans birçok sektörde kullanılmaktadır. En yaygın olarak kullanılan sektörler şöyledir:
- e-Ticaret: Taksitli alışveriş, sonrada ödeme gibi seçenekler sunar.
- Turizm: Uçak bileti ya da otel rezervasyonları sırasında seyahat sigortası ya da ödeme seçenekleri sunar.
- Mobil uygulamalar: Dijital cüzdanlar, abonelik yöntemleri gibi sistemleri vardır.
- Araç kiralama: Kredi, sigorta ve ödeme seçeneklerini kiralama veya satış platformlarına entegre edilir.
- Sağlık: Hastalara finansman ya da ödeme planları sağlanır.
Gömülü Finans Küçük İşletmelere Nasıl Yardımcı Olur?
Gömülü finans teknolojisi küçük işletmelere birçok konuda yardımcı olabilir. Bu teknolojisi sayesinde müşterilerine hızlı, çözüm odaklı ve güvenli ödeme yöntemleri sunabilirler. Anında kredi ya da finansman seçenekleri sunarak nakit akışını iyileştirebilir ve büyüme fırsatlarını değerlendirebilirler.
Entegre finansal çözümler, müşterilere daha iyi bir alışveriş deneyimi sunar. Taksitli ödeme veya hızlı finansman seçenekleri sayesinde müşterilerin beğenisini kazanır ve müşteri sadakati artırır. Gömülü finansman sistemi sayesinde gelişmiş güvenlik protokolleri ve fraud tespit sistemlerinden yararlanarak finansal işlemlerini koruyabilirler.
Gömülü Finansın Gelecekteki Rolü Ne Olacak?
Gömülü finans teknolojisi ile, finansal hizmetlerin daha yaygın bir şekilde çeşitli sektörlerde ve platformlarda entegre edileceği düşünülüyor. Yapılan bir araştırmaya göre*, kullanıcıların %72’si finansal ürünlerin gelecekte finansal olmayan platformlar aracılığıyla sunulacağına inanıyor. Bir başka araştırmaya göre** ise; banka yöneticilerinin %70’i de gömülü finansın iş stratejilerinin temelini oluşturduğunu ve tamamlayıcısı olduğunu söylüyor.
İlerleyen zamanlarda kullanıcı verilerini analiz ederek kişiselleştirilmiş finansal ürünler ve hizmetler sunulması, yeni iş modelleri ve gelir akışları oluşturmak için kullanılması, finansal hizmetlerin daha güvenli ve düzenlenmiş bir şekilde sunulmasını sağlayacak güvenlik ve uyum önlemleri geliştirilmesi ve bankacılık sistemine erişimi sınırlı olan kişilere daha fazla fırsat sunarak finansal kapsayıcılığı artırması bekleniyor.
* Kaynak: The future of finance: perspectives from embedded finance enablers – EY
** Kaynak: Embedded finance: Creating the everywhere, everyday bank – IBM