Navlun denizyolu taşımacılığında öne çıkan terimlerden biridir. Ancak sadece denizyolun taşımacılığında kullanılmaz. Gümrüklemede, yurt dışı taşıma hizmetlerinde kullanılmaya başlanmıştır. Bu sebeple “Navlun ne demektir?” sorusunun cevabı pek çok kişi tarafından merak edilmektedir. Navlun, dış ticarette taşınan yükler için ödenen hizmet bedeline verilen isimdir. Nakliye bedeli olarak da özetlenebilir. Navlun, deniz hukukunda belirlenen sözleşme kurallarına bağlıdır. Taşıma bedeli navlun sözleşmesi ile güvence altına alınmaktadır.

Denizyolu taşımacılığında kullanılan sözleşmelere navlun sözleşmesi denir. İki taraf arasında deniz yolu üzerinden gönderilecek bir kargo için yapılan taşımacılık sözleşmesi, navlun sözleşmesi olarak adlandırılır. Navlun sözleşmeleri hem taşıyana, hem de taşıtana haklar ve sorumluluklar verir. Navlun sözleşmesi ile; taşıma yapacak tarafın sorumlulukları, yükü taşıtan taraf ve taşınan yükün gemi ile götürülmesi uygun olduğu, taşıma yapılan aracın gemi ya da gemi niteliklerine sahip olduğu, taşımacılığın deniz yolu ile yapılacağı ve bu faaliyetin ücret karşılığında yapıldığı taahhüt edilir.

Navlun sözleşmesi hazırlanırken aşağıdaki bilgilere yer verilmesi gerekmektedir:

  • Yükü taşıtan tarafın unvanı ve iletişim bilgileri,
  • Malın cinsi,
  • Tonaj miktarı,
  • Adeti,
  • Taşıma ve teslimat şekli,
  • Sözleşme tarihi,
  • Ürünü taşıma şartları,
  • Taşıyacak aracın ayrıldığı ve varacağı nokta gibi bilgilerin sözleşmede olması çok önemlidir.

Karma Navlun Sözleşmesi Nedir?

Karma navlun sözleşmesi, navlun sözleşmesinin bir diğer türüdür. Bu sözleşme türünde; yükü taşıyan taraf, yükü deniz, nehir ya da kara yoluyla taşıyacağını taahhüt eder.

Navlun sözleşmeleri bazı durumlarda iptal olup fesih edilebilir. Yolculuk başlamadan önce ya da sonra seferin yapılmasına ve malın gönderilmesine bir kamu tasarrufu devamlı ya da geçici olarak engel olursa sözleşme iptal olur. Ya da savaş çıkması sebebi ile gemi ya da yük serbest sayılamaz. Bu durumda da sözleşmeden cayılabilir. Ayrıca yükleme ya da boşaltma yapılacak alana ya da araca el konulması durumunda da sözleşmeler feshedilebilir. Bu durumlarda tarafların tazminat yükümlülüğü yoktur.

QNB banner görseli

Navlun bedeli taşınan eşya için taşıma hizmeti karşılığında taşıyıcı firmaya ödenen ücrettir. Navlun bedeli, yükün boyutuna, türüne, gideceği mesafeye, taşınması yapılacağı araca ve niteliğine göre değişerek hesaplanır. Her taşıma şeklinde navlun bedeli farklılık gösterir.

Navlun bedeli hesaplaması için net bir formül bulunmamaktadır. Taşınacak ürünün boyutu, türü, hacmi, ağırlığı ve taşıma yapacak olan araca göre farklılık gösterir. Ayrıca taraflar arasında yapılan anlaşmalara göre de bu bedel hesaplaması değişebilmektedir. Ayrıca taşıma yapacak olan aracın, dönerken dolu dönmesi durumunda hesaplanan ücret ile boş dönmesi halinde hesaplanan ücret de farklılık göstermektedir.

Navlun ödemesi için düzenlenen ve kesilen faturaya, navlun faturası denir. Navlun bedeli ayrıca, ihracat yapan kişinin kararına göre, ihracatı yapılan ürünlerin faturasına da eklenebilir ya da ayrıca faturalandırılabilir. Navlun faturası, ürünün gönderildiği ülkenin vergilendirmesi için gereken önemli belgelerden biridir.

Navlun hakkında bilmeniz gereken her şey konusu için navlun faturasını temsil eden fotoğraf

İki tür navlun faturası vardır: Onaylı navlun faturası ve yerli navlun faturası. Onaylı navlun faturası; ithalatta gümrüklere gösterilen orijinal faturaların, ithalat gerçekleştirilen ülkenin konsolosluklarından onay almış olması zorunlu olan fatura türüdür. Yerli navlun faturasında ise; bir kopyası Gümrük Beyannamesi’ne eklenir ve aynı zaman KDV iadesi de vardır.

Navlun faturası, genel olarak ürünü gönderen yani ihracat yapan işletme tarafından ödenmektedir. Ancak taraflar arasında yapılacak anlaşma ile de değişebilir. Bu bedel peşin de ödenebilir, varış noktasında da ödenebilir.

Navlun faturası yukarıdaki bilgileri de içerecek şekilde bir taşıyıcı tarafından navlun göndericisine ya da alıcısına düzenlenir. Bir kopyası da taşıyıcıda bulunmalıdır.

Navlun faturası eksiksiz ve doğru şekilde doldurulmalıdır. Hazırlanırken yer alması gereken bilgiler şunlardır:

  • İhracatçının adı,
  • Unvanı,
  • Adresi,
  • Fatura numarası,
  • Fatura düzenlenme tarifi,
  • Takip numarası,
  • Malın Türk menşeli ibaresi,
  • Teslim edilme şekli,
  • Ödeme şekli,
  • Malı brüt ağırlığı,
  • Aracı banka ismi,
  • Uygulanabilir navlun ücretleri ve vergileri.

GİB e-Arşiv Portal Entegrasyonu

Taşıma organizasyonları için düzenlenen navlun faturalar KDV’siz olarak düzenlenmektedir. Türkiye’den başlayıp yabancı ülkeye giden, yabancı ülkeden kalkıp Türkiye’ye gelen ve yabancı ülkeden kalkıp Türkiye’den geçerek bir başka yabancı ülkeye giden her türlü taşı hizmetleri KDV’den müstesnadır.

Navlun faturaları sadece uluslararası taşımacılık şirketleri kesebilmektedir. Uluslararası taşımacılık şirketi değilseniz navlun faturası kesmeniz mümkün değildir.

Navlun teşviği yani desteği, belirli sektör ve GTİP numaraları ile ihracat yapan işletmelerin deniz, hava ve kara yoluyla yaptıkları navlun harcamalar için verilen ihracat desteğine denir. Dış Ticaret Teşvikleri kapsamında verilen navlun desteği her yıl değişmekle birlikte, hava, kara ve deniz taşımacılığına göre, ton başına ya da konteyner üzerinden ihracat tutarının belirli bir oranına göre verilir. Navlun teşviği ile deniz, kara ve havayolu taşımacılığını canlandırmak, ithalat ve ihracat hacmini artırmak ve ülke ekonomisini kalkındırmak amaçlanır.

Navlun desteği için firmanızın bağlı bulunduğu İhracatçı Birliğini arayarak, “İhracat Navlun Destekleri” ile ilgili birimi arayın. Buraya navlun desteği talep edeceğiniz ihracat faaliyetlerinizi, beyanname intaç tarihlerini baz alarak, aylık olarak dosyalayarak teslim edip dosya numarası alın. Böylece başvurunuzu yapmış olursunuz. Bu başvuru esnasında talep edilen belgeler şunlardır:

  • Navlun Dilekçesi,
  • Ek3,
  • Navlun e-faturası,
  • İhracat e-faturası,
  • Gümrük Beyannamesi kopyası,
  • Konşimento kopyası,
  • Navlun faturasının ödendiğini gösteren kaşe imzalı banka makbuzu,
  • Firmanın TL hesabının bulunduğu banka bilgileri.

Her navlun faturası için en geç fatura tarihinden sonra 6 ay içinde başvuru yapılmalıdır. Bu süreyi aşılması halinde başvurular kabul edilmemektedir. Ayrıca ihracatı yapılan ürünlerin Türk menşeli olması gerekmektedir. İhracat navlun desteği başvurusu için, ihracat yapılan ülke, navlun destek kapsamına alınan Ortadoğu ve Afrika ülkelerinden biri olmalıdır.

Navlun desteği tüm bu belgelerin hazırlanması ve giderlerin ispatlanması ile birlikte yapılan başvuru sonrası ödenmektedir. Destek ödemesi ihracatı yapan işletmeye yapılmaktadır. İhracatı yapan işletme hak edişini imalatçı firmaya devredebilir.

Her yıl değişen navlun desteği, malın hangi araçla taşındığı, hangi ülkeye gittiği, ürünün tonuna göre ve konteyner üzerinden ortaya çıkan tutarın belirli bir oranını kapsamaktadır. Sağlanan azami destek oranı, destek kapsamında yapılacak ihracat değerinin %20’sini geçememektedir.

İlgileneceğinizi Düşündüklerimiz