Tevkifatlı Fatura Rehberi: Nedir, Nasıl Kesilir?

Tevkifat Nedir?

Tevkifat, oluşturulan faturalardaki vergiler üzerinde bölüşme ve kesinti yapmaktır. Tevkifatlı faturada vergi alıcı ve satıcı arasında bölüştürülür.

Tevkifat Türleri Nelerdir?

Tevkifat türleri; KDV tevkifatı ve gelir vergisi tevkifatı olarak ikiye ayrılır. KDV tevkifatı, satıcıya ödenen tutara eklenerek KDV’nin belirli bir oranda düşürülmesidir. Satıcıya ödenen KDV tutarının tamamı ya da bir kısmı ana tutardan düşülür ve vergi dairesine ödemesi yapılır.

Gelir vergisi tevkifatı ise Gelir Vergisi Kanunu‘na göre belirlenen bir vergidir. Gelir türleri üzerinden Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen oranlarda yapılan kesintileri kapsar.

Tevkifatlı Fatura Nedir?

Tevkifatlı faturanın normal faturadan ya da irsaliyeliden farkı yoktur. Tek farkı dediğimiz gibi iki taraftan da vergi ödemesi alınmasıdır. Bu tür faturalarda devlet, KDV’yi sadece satıcıdan değil alıcıdan da alır. Böylece taraflar vergi yükümlülüğünü bölüşmüş olur.

Tevkifatlı Fatura Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Tevkifatlı fatura hesabı yapabilmek için hizmet verilen gelir türüne göre belirlenen tevkifat oranı esas alınır. Bu oranlar sektöre göre 5/10 ya da 9/10 oranları arasında değişiklik gösterir. Tevkifat yüzdesi belirlendikten sonra hesaplanan tutarı alıcı ödemekle yükümlüdür.

Tevkifatlı Fatura Hesaplama Örneği

Gelin bir örnek üzerinden tevkifatlı fatura hesaplama örneğine bakalım. Diyelim, 10.000 TL tutarında bir yemek servisi hizmeti faturanız var.

• Malı ücreti: 10.000 TL
• Yansıtılacak KDV oranı: %18 yani 1.800 TL
• Malın toplam tutarı: 11.800 TL

Bu durumda satıcıya yansıyan KDV oranı 1.800 TL’dir. Faturanın tevkifat oranını da 5/10 olarak hesaplarsak KDV’nin yarısı yani 900 TL’si tevkif edilmiş olur. Bu tutarın ödeme sorumluluğu alıcınındır. Faturanın genel toplamı ise 10.900 TL’ye inmektedir.

Tevkifatlı Fatura Hangi Durumlarda Kesilir?

Tevkifatlı fatura satılan her ürün ya da hizmet için uygulanmaz. Bakanlar Kurulu’nun belirlediği işlemler doğrultusunda kesilebilmektedir. Tevkifat uygulanabilen hizmetlerin bazıları şunlardır:

• Yapı denetim hizmetleri,
• Temizlik, çevre ve bahçe bakım hizmetleri,
• Servis taşımacılığı hizmeti,
• Danışmanlık, denetim ve benzeri hizmetler,
• Özel güvenlik hizmeti,
• Yemek servisi,
• Turistik mağazalara verilen müşteri bulma ve götürme hizmeti,
• Organizasyon hizmeti,
• Her türlü baskı ve basım hizmetleri,
• Ticari reklam hizmetleri.

Kimler Tevkifat Yapabilir?

Her satış için tevkifatlı fatura kesilemediği gibi her kurum da tevkifatlı fatura düzenleyememektedir. Peki, kimler tevkifat yapmak zorundadır? Güncel yasalara göre tevkifat yapabilecek kuruluşlar şunlardır:

• Bankalar,
• KDV mükellefleri,
• Döner sermayeli kuruluşlar,
• Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,
• Sahip olduğu hisseleri İstanbul Menkul Kıymetler borsasında bulunan ve işlenen şirketler,
• Genel bütçe kapsamında faaliyet gösteren, katma bütçeli idareler,
• Daireler, belediyeler, il özel idareleri,
• Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar.

Hangi Durumlarda Tevkifat Zorunluluğu Bulunmamaktadır?

Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen işlemler dışındaki satışlarda tevkifat zorunluluğu bulunmamaktadır. Öte yandan, kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren işlemlerde KDV dahil fatura tutarı 2000 TL’yi aşmayan teslim ve hizmetlerde kısmi KDV tevkifatı uygulanmamaktadır. Sağlık hizmet sunucuları tarafından SGK’ya verilen sağlık hizmetleri de tevkifat dışındadır. Ayrıca, basit usule tabi mükellefler, vergiden muaf esnaf, çiftçi, sanatkar ve hizmet alanların yaptıracağı yük taşımacılığı hizmetlerinde de KDV tevkifatı yapma zorunluluğu bulunmamaktadır.

Tevkifat Uygulanabilecek İşlemler Nelerdir?

Aşağıdaki teslim ve hizmetler için hesaplanan KDV tutarının tamamı tevkifata tabidir.

• Serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler,
• İkametgahı ve işyeri Türkiye’de bulunmayanlar tarafından yapılan işlemler,
• Kiralama işlemleri,
• Reklam verme işlemleri.

Kısmi tevkifat uygulamasına giren ve KDV dahil 2000 TL’yi aşmayan işlemler ise şunlardır:

• Mühendislik, mimarlık ve etüt proje hizmetleri,
• Etüt, plan-proje, danışmanlık, denetim hizmetleri,
• Yemek servisi ve organizasyon hizmetleri,
• İş gücü temin hizmetleri,
• Yapı denetim hizmetleri,
• Her türlü baskı ve basım hizmetleri,
• İdare, kurum ve kuruluşlara verilen hizmetler,
• Servis taşımacılığı,
• Turistik mağazalara verilen hizmetler.

Tevkifatlı Fatura Nasıl Kesilir?

Tevkifatlı fatura oluşturma adımları diğer faturalar ile aynıdır. Sadece faturayı düzenledikten sonra ödenecek verginin hangi tarafa ne oranda yansıtılacağı eklenmelidir. “Notlar” bölümüne de tevkifatın hangi hizmete dahil olduğunu eklemelisiniz. e-Fatura kesme adımlarına, “GİB Portal Nedir, Nasıl Fatura Kesilir?” başlıklı içeriğimizden ulaşabilirsiniz.

Tevkifata tabi işlemler için keseceğiniz faturada belge düzeni şu şekilde olmalıdır:

• İşlem Bedeli: 10.000 TL
• Hesaplanan KDV: 1.800 TL
• Tevkifat oranı: 5/10
• Alıcı tarafından Tevfik edilecek KDV: 900 TL
• Tevkifat Dahil Toplam Tutar: 11.800 TL
• Tevkifat Hariç Toplam Tutar:10.900 TL
• Yalnız OnbindokuzyüzTLdir.

Tevkifatlı Fatura Sınırı Nedir?

Satılan ürün ya da hizmetin KDV dahil fatura tutarı 2.000 TL ve altında ise tevkifat kapsamına girmemektedir.

Tevkifat Oranları Nelerdir?

Tevkifatlı Fatura Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Yukarıdaki hesaplama örneği üzerinden ilerlersek, verdiğiniz 10.000 TL’lik yemek hizmetinin tevkifatlı fatura muhasebe kaydını şu şekilde yapabilirsiniz:

ALACAK

• 120- 10.900
• 600- 10.000 TL
• 391- 900 TL (hesaplanan KDV)

Tevkifatlı Fatura Yanlış Kesilmesi Durumunda Ne Olur?

Yanlış tevkif edilerek kesilerek verginin ödenmesi durumunda, işlemin tevkifat uygulanmadan önceki hale döndürülmesi gerekmektedir. Fazla ya da eksik tevkif edilen vergi, öncelikle tevkifatı yapan alıcı tarafından satıcıya iade edilmelidir. Bu durumda, alıcının ödediğini gösteren belge ve satıcının düzeltmeyi yaptığı gösterir vergi dairesi yazısı ile birlikte vergi dairesine başvuruda bulunulmalıdır. Daha sonra bu vergi tutarı alıcıya iade edilir.

Tevkifatlı Fatura İadesi Nasıl Yapılır?

Tevkifatlı faturanın iade edilmesi durumunda ise fatura şu şekilde kesilmelidir:

5018 sayılı kanuna ekli cetvellerdeki idare, kurum ve kuruş kapsamına giren bir şirkete 20.000 TL + KDV değerinde blog içeriği teslimi yaptınız. Buna göre;

• Matrah: 20.000 TL
• Hesaplanan KDV: 3.600 TL
• Tevkifat oranı: 5/10
• Tahsil edilecek KDV: 1.800 TL
• Ödenecek tutar: 21.800 TL

Yapılan bu hizmetin 4.000 TL’sinin iade edilmesi istenirse bu durumda sadece tevkifata tabi tutulmayan kısmı için kesilecek iade faturası şöyle olmalıdır:

• Matrah: 4.000 TL
• Hesaplanan KDV: 360 TL
• Ödeyeceğiniz tutar: 4360 TL’dir.