Serbest Meslek Makbuzu Nedir? e-SMM Nasıl Kesilir?

Serbest Meslek Makbuzu Nedir? e-SMM Nasıl Kesilir?

Serbest meslek makbuzu, serbest meslek erbaplarının yaptıkları iş karşılığında aldıkları ücreti belgeledikleri makbuza denir. Dijital dönüşüm süreci ile birlikte bu makbuz e-SMM uygulaması kapsamında elektronik ortamda da hazırlanabilmektedir. e-SMM ile serbest meslek erbaplarının, vergi yükümlülüklerini yerine getirmelerinde kolaylık sağlanması ve zaman kazandırması amaçlanır.

e-SMM’nin Özellikleri Nelerdir?

e-SMM’nin temel özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Serbest meslek erbapları tarafından düzenlenmelidir.
• Hukuki niteliği matbu serbest meslek makbuzu ile aynıdır.
• Elektronik ortamda oluşturulur, gönderili ve saklanır.
• 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre düzenlenmelidir.
• GİB sistemine otomatik olarak iletilir.
• Elektronik ortamda hazırlanmasına rağmen ihtiyaç halinde kağıt çıktısı da alınabilir.

e-SMM Kullanımı Kimler İçin Zorunludur?

Bir kamu ya da özel bir kuruma bağlı olmadan, yapılan işi sermaye yerine mesaiye dayalı olan kişiler serbest meslek erbabı olarak kabul edilir ve bu kişilerin e-SMM düzenleme zorunluluğu bulunmaktadır. Yani; avukat, doktor, mimar, diş hekimi, danışman, serbest muhasebeci, mali müşavir, ressam, yazar, yönetmen, serbest öğretmen, menajer, ebe, sünnetçi, rehber ve diğer tüm serbest meslek erbapları, serbest meslek makbuzu düzenlemek durumundadır. Bu kişilerin serbest meslek erbabı olarak işe başladığı tarihten itibaren 3 ayın sonunda kadar e-SMM uygulamasına geçmesi gerekmektedir.

Serbest Meslek Makbuzuna Başvurusu Nasıl Yapılır?

Elektronik serbest meslek makbuzu uygulamasına başvurmak için 3 farklı yol bulunmaktadır:

1. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB Portal) Üzerinden Başvuru
   Gelir İdaresi Başkanlığı, ticari faaliyetler kapsamında hazırlanan tüm belgeleri kontrol altına alır. Bu sebeple e-SMM başvurusunu da GİB Portal üzerinden yapabilirsiniz. Ancak işlemlerin tamamlanabilmesi için e-imzanızın olması gerekmektedir. e-İmza başvurusu için, “e-İmza Rehberi” içeriğimizi inceleyebilirsiniz.
2. Özel Entegratör ile Başvuru
   Muhasebe entegrasyonları ile de e-SMM başvurusu yapılabilir. GİB üzerinden başvuru yapmak istemeyen kişiler, GİB’den gerekli izinleri almış entegratör firmaları aracılığıyla da başvurularını tamamlayabilirler.
3. Kendi Sunucunuzu GİB’e Entegre Ederek
   Kendi bilişim sisteminizi, Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine entegre edebilirsiniz. Bu yöntem ile de gerekli belgeleri dijital olarak ileterek başvurunuzu tamamlayabilirsiniz.

e-SMM’ye Başvurmak İçin e-İmza ya da Mali Mühür Almak Gerekli Mi?

e-SMM uygulamasına geçmek için, e faturada olduğu gibi e-imza ya da mali mühür almanız gerekir. Mali mühür, elektronik ortamda firmanızın kaşesi görevini görür. Peki, mali mühür nasıl alınır? Cevabına buradaki içeriğimizden ulaşabilirsiniz.

Serbest Meslek Makbuzu Nasıl Kesilir?

e-SMM’nin nasıl ve nereden kesileceği uygulamaya geçiş sırasında tercih ettiğiniz yönteme bağlıdır. Makbuzunuzu GİB Portal üzerinden ya da özel entegratör aracılığıyla kesebilirsiniz. Serbest meslek makbuzu düzenleme zorunluluğu olan kişiler belgeyi dijital ortamda kesmeli ve muhafaza etmelidir. Belgenin bir nüshası da elektronik ortamda müşteriye iletilebilir. Müşteri makbuzu kağıt olarak talep ederse, dijital ortamda hazırlanan makbuzun çıktısı alıp imzalayarak teslim edebilirsiniz.

e-SMM’ye Hangi Bilgiler Eklenmelidir?

e-SMM’de yer alması gereken maddeler kanun hükümlerine göre belirlenmiştir. Makbuz hazırlanırken bu bilgilerin eksiksiz bir şekilde eklenmesi gerekmektedir:

• Müşterinin isim, soyisim ya da unvanı,
• Müşterinin adresi,
• Müşteri vergi mükellefi ise vergi dairesi, VKN ya da TCKN,
• Alınan ücretin miktarı,
• Varsa vergi tevkifatı tutarları ile KDV tutarları,
• Belge numarası ve düzenlenme tarihi,
• Serbest meslek erbabının; adı, soyadı, TCKN, adresi ve VKN bilgileri.

e-SMM Nasıl İptal Edilir?

Elektronik ortamda hazırlanan serbest meslek makbuzu iptali GİB Portalı üzerinden ya da özel entegratör panelinden yapılabilir. GİB Portalı üzerinden “e-Belge iptal / itiraz sistemi” sayfasından iptal talebi oluşturabilirsiniz. İptal talebinin ardından sistem, müşterinin de iptal için onay vermesini beklemektedir. Entegratör üzerinden ise müşteriden onay beklenmeden iptal işlemi anlık olarak gerçekleştirilebilir.

e-Serbest Meslek Makbuzu Kullanmanın Avantajları Nelerdir?

e-Serbest meslek makbuzu (e-SMM) kullanmanın mükelleflere birçok avantajı bulunmaktadır:

• Fazla makbuz hazırlayıp müşterilere kargo ile gönderen işletmeler için gönderim ücretlerini ortadan kaldırır.
• Makbuzlar elektronik ortamda hazırlanır, gönderilir ve onaylanır. Böylece kağıt ve mürekkep masrafları ortadan kalkar.
• e-SMM, dijital imza ve mali mühür ile geçerli bir belge niteliği taşır. Herhangi bir vergi incelemesinde geçerli bir belge olarak kabul edilir.
• Elektronik ortamda saklandığı için kaybolma riski yoktur.
• Sistem otomatik olarak KDV ve stopaj hesaplaması yapacağı için hatalı makbuz kesme riski de azalır.
• Müşterilere makbuz teslim edilmeden ödemenin alınmayacağı durumlarda e-SMM hızlıca teslim edileceği için ödemeler de daha erken alınabilir.