Sürdürülebilir Pazarlama Nedir, Neden Önemlidir?

Sürdürülebilirlik Kavramı Ne Anlama Gelir?

Sürdürülebilirlik; bir şeyin sürekli devam ettirilmesi anlamına gelir. Üretimin ve çeşitliliğin devamlılığı ve insan yaşamının daimi kılınabilmesi için önemlidir. Sürdürülebilirlik kavramı, ilk defa 1982 yılında Dünya Doğayı Koruma Birliği (IUCN) tarafından kabul edilen Dünya Doğa Şartı belgesinde, insanların doğal kaynakları, tüm canlıların yaşamlarını tehlikeye atmadan kullanmalarını öngören kavram olarak açıklanmıştır. Bir işin ya da kavramın sürdürülebilir olması için sürekli devam ettiriliyor olması ve kendini yenileyebiliyor olması gerekir.

Sürdürülebilir Pazarlama Nedir?

Günümüzde çevreye ve geri dönüşüme uygun, çevrenin korunmasına duyarlı ürün ve hizmetlere olan ilgi gün geçtikçe daha da artmaktadır. Tüketim anlayışının yavaş yavaş değişmesiyle birlikte pazarlamada da sürdürülebilir pazarlama kavramı doğmuştur. Sürdürülebilir pazarlama, şirketleri çevreyi koruyan ve sosyal açıdan sorumlu ürün ve hizmetler üretmeye teşvik eder.

Sürdürülebilir pazarlama, işletme ile tüketiciler, sosyal ve doğal çevre arasında sürdürülebilir ilişkiler kurmak ve bunun devamlılığını sağlayan bir pazarlama türüdür. Tüm süreçlerinde çevresel faydayı önemser. İşletmenin üretim ve tüketim faaliyetleri sırasında çevreye en az zararın verilmesi, kaynakların etkili kullanılması ve sosyal açıdan fayda sağlaması, kaynakların yeni üretim sürecine dahil edilmesi gibi hususlar sürdürülebilir pazarlamanın amaçları arasındadır.

Geleneksel pazarlamada genellikle “4P” olarak adlandırılan 4 unsur üzerinde durulur: ürün, dağıtım, fiyat ve tutundurma. Bu kavramları detaylı olarak, “Pazarlama Karması Rehberi” içeriğimizde anlatmıştık. Sürdürülebilir pazarlama karmasında ise “4C” bileşenleri mevcuttur. Bu 4C bileşenleri ile her zaman müşteri odaklı çalışmalar gerçekleştirilir. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Müşteri Değeri (Customer Value): Müşterilerin isteklerini ve ihtiyaçlarını, güvene dayalı bir ilişki çerçevesinde sürdürülebilir bir şekilde karşılamak.
• Müşteri Maliyeti (Cost to Customer): Pazarlanan ürün ya da hizmetin müşteriye ve çevreye olan maliyetini dikkate almak.
• Müşteriye Uygunluğu (Convenience): Müşterilerin sürdürülebilir olan ürün ay da hizmetlere ulaşması, kullanması ve kullandıktan sonraki süreçteki değerlendirmeleri uygun çözümlerle ortaya koymak.
• Müşteri ile İletişim (Communication): Ürün veya hizmetlerin tüketiciye sunduğu değerlerin, işletme tarafından müşteriye iletilmesi.

Sürdürülebilir pazarlamaya geçiş uzun vadeye yayılarak planlı bir şekilde yapılmalıdır. Bu pazarlama türü işletmenin tüm birimlerinde yeniliklere ve bilgiye gerek duyan bir sistemdir. Hem yönetim hem çalışanlar bu kavramı benimsemeli ve atılacak adımlar bu yönde şekillendirilmelidir. Ancak işletmeler bu şekilde başarı sağlayabilir.

Sürdürülebilir Pazarlama Neden Önemlidir?

Sürdürülebilir pazarlama bir şirketin sadece sosyal sorumluluk düzeyi ile ilgili değil, aynı zamanda iş başarısı elde etmesi için de önemli bir durumdur. Bir işletme uzun vadeli hedefleri ve karlılığı amaçlıyor ve piyasada uzun süre faaliyet göstermek istiyorsa sürdürülebilir pazarlamadan stratejileri geliştirmelidir. İşletmelerin etik ilkeler çerçevesinde faaliyet göstermesi, sosyal ve çevre konularında duyarlı olması rakiplerine göre önemli bir rekabet avantajı sağlar.

Sürdürülebilir pazarlama bilincine sahip olan işletmeler, ekonomik büyüme ve karlılık kazanırken çevreye ve topluma da katkı sağlayan bir pazarlama biçimini benimser. Bu pazarlama faaliyetleri sayesinde işletme toplumla daha iyi ilişkiler kurar.

Ayrıca her şirketin faaliyet süreçlerinde çevre üzerinde etkisi olmaktadır. Şirketlerin vermiş olduğu büyük ya da küçük hasarlar uzun süreli zararlara neden olur. Bu tür zararlar da iş dünyasını, toplumu ve çevreyi kötü etkiler.

Sürdürülebilir Pazarlamanın İlkeleri Nelerdir?

Sürdürülebilir pazarlamada; tüketici ihtiyaçlarının karşılanması, işletmenin amaçlarına ulaşması ve bu amaçların ekosistemle uyumlu olmasını sağlayacak ürün ya da hizmetlerin planlaması, geliştirilmesi, fiyatlandırılması, ve dağıtılması faaliyetleri bulunmaktadır. Bu faaliyetler 5 temel ilke çerçevesinde yapılmaktadır. Bu ilkeler şu şekildedir:

• Tüketici Odaklı Pazarlama Adından da anlaşılacağı üzere şirketler tüketici odaklı bir pazarlamayı benimsemelidir. Her şirket, tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarını önceliklendirerek faaliyetlerini bu doğrultuda gerçekleştirmelidir. Yani, ürüne göre bir ihtiyaç yaratmaktansa müşterilerin isteklerine karşılayacak ürünler geliştirmek başarı sağlamak açısından daha avantajlıdır. Bu yüzden şirketler, müşteri kitlesini iyi tanıyarak ne istediklerini doğru bir şekilde analiz etmelidir. Tek seferlik alışveriş ilişki yerine sürdürülebilir ilişkiler kurmak karlılığı da artıracaktır. Peki, müşterilerin ihtiyaçlarını ve ilgi alanlarını nasıl analiz edebilirsiniz? Bu sorunun cevabı için, “Müşteri Analizi Rehberi” içeriğimizi inceleyebilirsiniz.
• Müşteri Değeri Pazarlaması Müşteri değeri pazarlaması ile şirkette ve ürünlerde müşteriye değer yaratılır. Düşük fiyat ve teklifler yerine verilen tekliflerde değer yaratılmalıdır. Değerli olan ürün için müşteriler daha fazla ücret ödemeyi önemsemezler. Buna en güzel örnek, Apple’ın akıllı telefonu iPhone’lardır. iPhone telefonlar rakip markaların ürünlerine göre daha pahalı da olsa çoğu tüketicinin ilk tercihidir. Apple değer yaratarak müşterilerin ilk tercihi olmayı başarmıştır.
• Yenilikçi Pazarlama Başarılı sürdürülebilir pazarlamanın anahtarlarından biri şirketlerin mevcut ürünlerini sürekli olarak iyileştirmesi ve yenilikçi yollar bulmasıdır. Tüketiciler bir ürünü düzenli olarak alsalar dahi yeniliğe ihtiyaç duyar. Ürünleri yenileyerek, müşteriler için çekici, sürdürülebilir ve uygun fiyatlı olmasını sağlayacak adımlar atılmalıdır. Bu yeniliği sadece ürünü güncelleyerek değil ürünü sunuş şeklinizde ya da ürünün ambalajında da yapabilirsiniz.
• Toplumsal Pazarlama Toplumsal pazarlama ilkesi şirkete, tüketiciye ve sosyal ilgiye odaklanmaktadır. Bu ilkede, müşteriye kaliteli ürün sunmaktan öre, sunulan ürünün ya da hizmetin çevreye ve topluma olan faydası ile zarar vermemesine dikkat edilmektedir. Şirketin, bir kar sağlayıcıdan ziyade çözüm sağlayıcı olarak görülmesinde fayda sağladığı için önemlidir.

Sürdürülebilir Pazarlamanın Avantajları Nelerdir?

Çevre kirliliği, zamanımızın en büyük problemlerinden birdir. Çevre kirliliği, küresel ısınma, doğal kaynak eksikliği derken sürdürülebilir kalkınma her sektörde zorunlu bir hal haline gelmiştir. Bu kavramların hayatımıza girmesiyle şirketler de üretim ve dağıtım politikalarını tekrar değerlendirme sürecine girdi. Bugün müşterilerin üçte biri, çevreyi koruma bilinci edinmiş markaları tercih etmektedir. Sürdürülebilir pazarlama ile bu bilince sahip olan şirketler, rakiplerine göre bir adım öndedir. Ayrıca marka imajı açısından da şirketlere olumlu izlenim yaratmaktadır.

Sürdürülebilir pazarlama ile şirketler müşterilerle uzun süreli ve daha güçlü bir bağ yakalamaktadır. Birçok işletme hala geleneksel pazarlama kullanmaktadır. Bunun aksine sürdürülebilir pazarlama ile bir ürüne var olmayan özellikler atfetmemek, doğrunun söylenmesi ve aktarılması sağlanır. Bu da modern ve başarılı işin anahtarlarından biridir.

Sürdürülebilir Pazarlamanın Aşamaları Nelerdir?

Sürdürülebilir pazarlama yaparken göz önünde bulundurulması gereken aşamaları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Alanında uzman pazarlama ekipleri oluşturulmalı,
• Sürdürülebilir pazarlamayı sürdürebilmek adına, doğru stratejiler belirlenmeli,
• Bir hikaye ya da toplum için önemli bir konu belirlenip pazarlama ve reklam çalışmaları bu kapsamda düzenlenmeli,
• Dikkat çekici içerikler hazırlanarak, tüketicilerin ilgi çekilmeli,
• Pazarlama dönüşümleri uzman kişiler tarafından düzenli olarak incelenmeli.

Sürdürülebilir Pazarlama Örnekleri Nelerdir?

Dev markalar sürdürülebilir pazarlama çalışmalarına çok önem vermektedir. Toplumsal sorun ve olayları kapsayıcı ve ekolojik olan adımlar atarak tüketiciye duyarlı bir marka olduklarının mesajını vermektedir. Birkaç örneğe bakacak olursak;

Starbucks Kağıt Pipetler

ABD’li kahve zinciri Starbucks çevre dostu olmaya ve kaynakları etkin ve tasarruflu kullanmaya dikkat çekmek için 1 Ocak 2021 itibari ile Türkiye’deki tüm Starbucks mağazalarında plastik pipet yerine kağıt pipetler kullanmaya başladı.* Böylece dünyada artan ve çevreye zarar veren plastik kullanımına dikkat çekmeyi amaçladı. –

Cif Çöpkapar Projesi

Marmara Denizi’nin nefes almasını engelleyen müsilaj sorunu ülkemizde uzun zaman gündemde kalan bir çevre felaketiydi. Temizlik ürünleri üreten Cif markası, 2020 yılında İstanbul Boğazı’nın yüzeyindeki atıkların temizlenmesi için ‘Temizken Güzel’ projesi kapsamında yerleştirilen 20 Çöpkapar’ı denize indirdi. “Cif Çöpkapar” adı verilen bu üniteler ile tonlarca atık toplandı. –

adidas

Spor giyim markası adidas, plastik poşetleri mağazalarından kaldırdı ve 2024’ten itibaren yalnızca geri dönüştürülmüş polyester kullanımını amaçladıklarını açıkladı. 2020 yılından bu yandan ürünlerinde kullanılan polyesterin yarısından fazlasını dönüştüren adidas, “Giy, yıprat, iade et” sloganıyla projesini duyurdu. –

* Kaynak: Starbucks Eliminates Plastic Straws in Japan in 2020