Fiyat Farkı Faturası Nedir, Nasıl Kesilir?
Yapılan satışın ardından ortaya çıkan fiyat farkları için ne yapılmalı? Fiyat farkı faturası hangi durumlarda kesilebilir? Fiyat farkı faturasında KDV ve tevkifat eklenmeli midir?
Fiyat Farkı Faturası Nedir?
Fiyat farkı, tarafların arasında yapılan satışın ardından meydana gelebilecek ekstra masraf, kur farkı, komisyon giderleri ya da anlaşma değişikliği gibi nedenlerden dolayı ortaya çıkabilecek ücret farkına denir. Fiyat farkı faturası ise; satış faturasının üzerinde yer alan fiyat ile dönem sonunda oluşmuş fiyat arasındaki farkın belirlenmesi halinde kesilen fatura türüdür. Faturanın eksik ya da fazla kesilmesi halinde eksik kalan ücretin ödenmesi ya da alınması gereken durumlarda hazırlanır.
Hangi Durumlarda Fiyat Farkı Faturası Kesilir?
KDV Kanunu’nun 35. maddesinde satışın ardından yaşanabilecek fiyat farkları ile ilgili ifadeler yer almaktadır. Bu kapsamda, fiyat farklarının oluştuğu dönem için alıcı ya da satıcı tarafından fatura edilmesi gerekmektedir. Ayrıca mal ya da hizmetin eklendiği oran üstünden KDV’den tabi tutulmalıdır. Ancak söz konusu satış için düzenlenen fatura KDV’den muaf ise düzenlenecek fiyat farkı faturası da KDV’ye tabii tutulmamalıdır. KDV’den muaf işlemler hakkındaki detaya “KDV Muafiyeti Rehberi” içeriğimizden ulaşabilirsiniz. Katma Değer Vergisi Kanunu’na dair maddeleri ise buradan inceleyebilirsiniz.
Bunun dışında fiyat farkı faturasının ilgili tarihlerde kayıtlara alınmaması durumunda eleştiri de yapılabilmektedir. Vergilendirme dönemi ya da KDV ile ilgili herhangi bir eleştiri ile karşı karşıya kalmamak için fiyat farkı faturasında satış faturasına atıfta bulunması ve fiyat farkının açıklanması gerekmektedir.
Fiyat Farkı Faturası Nasıl Kesilir?
Yapılan satışın ardından ortaya çıkan fiyat farkı ilgili dönem içerisinde alıcı ya da satıcı tarafından faturalandırılmalıdır. Uygulanan fark, fiyat farkı faturasında KDV’ye tabi tutulmalıdır. Faturadaki KDV, satılan ürün ya da hizmetin tabi olduğu KDV oranına göre fiyat farkı faturası hazırlanır.
Fiyat farkı faturası kesilirken asıl gerçek satış faturasından söz edilmeli, atıfta bulunulmalıdır. Asıl ürünün anlaşılması ve maliye çalışanlarının kolay bir şekilde eşleştirme yapabilmesi amacıyla yapılır. Örneğin, 100 bin TL’lik bir tekstil ürünleri satıldıysa ve fatura kesildiyse ve 20 bin TL’nin eksik kaldığı anlaşıldıysa; 20 bin TL’lik kesilecek fiyat farkı faturasında 100 bin TL’lik faturaya atıfta bulunulur.
Fiyat Farkı Faturasında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Fiyat farkı faturası hazırlarken resmi olarak belirlenen kriterlere doğru bir şekilde uyulması ve takip edilmesi çok önemlidir. Aksi takdirde ilerleyen süreçler mali denetimler esnasında işletmeler cezai yaptırım ile baş başa kalabilir.
Fiyat Farkı Faturasında Fatura Tipi Ne Olmalıdır?
İşlem amacına göre düzenlenen 4 çeşit fatura vardır: Satış faturası, irsaliye faturası, proforma fatura ve iade faturası. Fiyat farkı faturasını satış faturası şeklinde düzenleyebilirsiniz.
Fiyat Farkı Faturasına KDV Eklenir Mi?
Fiyat farkı faturası hazırlanırken KDV’ye tabi tutulmalıdır. Satılan ürün ya da hizmet KDV kapsamında ise KDV oranına göre fiyat farkı faturası oluşturulmalıdır. Örneğin, KDV oranı %18 olan bir ürün için fiyat farkı faturası oluşturuluyorsa KDV %18 olarak hesaplanır. Fiyat farkına söz konusu olan ürün, KDV’den muaf ise fiyat farkı faturasından da KDV alınmamaktadır.
Fiyat Farkı Faturasında Tevkifat Olur Mu?
Fiyat farkı, kur farkı ya da benzeri nedenlerden ötürü tevkifata tabi işlemin tutarında bir artış çıkması halinde, bu artık ile ilgili fiyat farkı faturası düzenlenerek KDV hesaplanır ve bu KDV oranı üzerinden tevkifat uygulaması yapılması gerekir. Burada önemli olan husus bu şekilde işlem yapılabilmesi için farkın ait olduğu asıl işleme KDV dahil tutarın tevkifat altı sınırını geçmiş ve tevkifata tabi tutulmuş olmasıdır.
“Tevkifatlı Fatura Rehberi: Nedir, Nasıl Kesilir?” başlıklı yazımızdan tevkifat konusu ile ilgili detayı bilgilere ulaşabilirsiniz.
Fiyat Farkı Faturası Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?
Gelin, fiyat farkı faturasının muhasebeleştirilmesini hem alıcı hem de satıcı faturası üzerinden örnekle inceleyelim.
- Fiyat Farkı Alış Faturası Muhasebe Kaydı
Alıcı işletme, satıcı işletmeden bir ürün alır. Satıcı işletme satış faturasında tutarı 210 TL + KDV yerine 200 TL olarak hazırlar. Bu sebeple satışı yapan işletmenin ayrıca fiyat farkı faturası düzenlemesi gerekir. Buna ilişkin muhasebe kaydı şu şekilde olmalıdır: Fatura oluşturulur ve muhasebe kaydında “Gerekçem” notuyla satış işlemi sırasında yaşanan fiyat hatası belirtilir.
Alış işleminin kaydı
153.01 Yurt İçi Satışlar 200,00
191.18 Hesaplanan KDV 36,00
320.01 AAA Ltd. Şti. 236,00
Fiyat farkının kaydı
153.02 Fiyat Farkı 10,00
191.18 İndirilecek KDV tutarı 1,80
320.01 AAA Ltd. Şti. 11,80
Fiyat farkının muhasebeleştirilmesi
320. Satıcılar Hes. 11,80
153.90 T.Mal Alış İade 10,00
391.46 Alış İade Hes. KDV 1,90
Gerekçem: Firma burada satıcısından daha önceden bir hizmet ve/veya mal alımında bulunmuştur. Fakat faturadaki fiyatın eksik yazılması sebebiyle yeni bir fatura düzenlenmiş, sorun ortadan kaldırılmıştır.
- Fiyat Farkı Satış Faturası Muhasebe Kaydı
Satıcı işletme, ürünü sattığı esnada faturaya ürün fiyatını 200 TL + KDV yazması gerekirken 210 TL olarak hazırlar. Bu sebeple satışı yapan işletmenin ayrıca fiyat farkı faturası kesmesi gerekir. Yine faturanın oluşturulması sırasında “Gerekçem” notuyla fiyat karışıklığının belirtmesi gerekir.
Satış işleminin kaydı
120.01 Yurt İçi Satışlar 210,00
600.18 Hesaplanan KDV 37,80
391.18 BBB Ltd Şti 247,80
Fiyat farkının kaydı
600.20 Fiyat Farkı 10,00
391.18 Hesaplanan KDV 1,80
120.01 BBB Ltd Şti 11,80
Fiyat farkının muhasebe kaydı
612,02 Fiyat Farkı Hes. 10,00
191,46 Satış Ek KDV Hes. 1,80
120.01 Alıcılar Hes. 11,80