Devlet Memuru Şirket Kurabilir Mi, e-Ticaret Yapabilir Mi?

e-Ticaretin hızlı bir şekilde büyümesi ve hacmini artırması ile birlikte birçok meslek grubunda çalışan kişiler ek gelir olarak bu sektörde faaliyet göstermeyi istiyor. Ancak e-ticaret yapabilmek için şirket kurma şartı bazı meslek gruplarını zorlayabiliyor; örneğin devlet memuru şirket kurabilir mi?

Bazı mesleklerin önünde şirket kurma engeli yokken bazılarının ise yasalara göre şirket kurup, ek gelir elde etmesi yasaktır. Bu meslek grubunun başında devlet memurları geliyor. Devlet memurlarının e-ticarette varlık göstermesi için Devlet Memurları Kanunu‘na dikkat etmeleri gerekmektedir. Yasalara uymadıkları takdirde yaptırımlarla karşılaşabilme riskleri bulunmaktadır. Bu yazımızda devlet memurlarının şirket kurma ve e-ticarette faaliyet gösterebilme şartlarını bir araya getirdik.

Devlet Memuru Şirket Kurabilir Mi?

Devlet memurları, Devlet Memurları Kanunu’na göre, tacir veya esnaf sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz. Ticaret ve sanayi alanlarında görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak ya da komandit şirketlerde, komandite ortak olamazlar. Ancak bu durum anonim ve limited şirketlere ortak olmalarına engel değildir.

Devlet Memuru Şirket Ortağı Olabilir Mi?

Evet, devlet memurları şirket ortağı olabilirler ancak sadece anonim ve limited şirketlerde ortaklıkları bulunabilir.

Kanuna Göre Devlet Memuru Hangi Ticari Faaliyetlerde Bulunamaz?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre, devlet memurlarının birtakım yükümlülükleri vardır. Bu yükümlülüklerin yanı sıra yapmasının yasak olduğu faaliyetler de bulunmaktadır. Kanun kapsamında belirlenen bu kuralların arasında birtakım ticari kazançları elde etmek de yasaktır. “Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı” başlıklı 28. maddesi uyarınca devlet memurunun, kazanç getiren şu faaliyetlerden uzak durması gerekmektedir:

• Memur esnaf veya tacir sayılmasını gerektirecek faaliyetlerde bulunamaz,
• Ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz,
• Kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamaz,
• Ofis, büro, muayenehane gibi benzeri yerler açamaz,
• Ticari mümessil ve ticari vekil olamaz,
• Gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz.

Ancak memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri ile özel kanunlarda belirtilen görevlerde yer almaları mümkündür.

Devlet Memurları Hangi Şirket Türlerinde Yer Alamaz?

Devlet memurlarının bir takım şirket türlerini kurması ve ortak olması yasaktır. Bu şirket türlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

Devlet Memuru Komandit ve Kollektif Şirket Kurabilir Mi?

Bunlardan birisi komandit şirketlerdir. Komandit şirketlerde sınırlı sorumluluğu olan ortaklara komanditer, sınırsız sorumluluğu olan ortaklara da komandite denir. Devlet memurları, komandit şirkette komandite ortak olamazlar. Ancak komanditer ortak olamayacaklarına yönelik bir hüküm yoktur. Bu sebepler devlet memurları komanditer ortak olabilir ancak komandit şirketin yönetim ve denetim ekibinde yer alamamaktadırlar. Komandit şirketlerle ilgili detaylı bilgiye, “Komandit Şirket Nedir, Özellikleri Nelerdir?” başlıklı içeriğimize ulaşabilirsiniz.

Kollektif şirketler ise ticari bir işletmeyi bir ticaret unvanı altında işletmek amacıyla kurulan şirketlerdir. Bu sebeple ticaret unvanı altında işletme amacı taşıyan bir şirket türüdür. Bu da devlet memurlarının bu türde bir şirket kurabilmesinin önüne geçmektedir. Ayrıca, kanuna göre devlet memurları kollektif şirketlere ortak da olamamaktadır.

Devlet Memuru Adi Şirket Kurabilir Mi?

Adi şirketlerde, bir karar alınırken oybirliği ile alınması gerekir. Yani, şirketin idaresinde ve temsilinde bütün ortaklar söz sahibidir. Böylece bir ticari işletmenin tamamen olmasa da kişinin kendisi adına işletmesi sebebi ile tacir sayılmasından dolayı devlet memurları bu tür şirketler kuramaz ve ortak olamazlar.

Devlet Memurları Ne Tür Şirket Kurabilir?

Devlet memurları tarafından kurulması yasak olmayan şirketler de bulunmaktadır. Bunlar; anonim şirket, limited şirket ve kooperatif şirkettir.

Devlet Memuru Anonim Şirket Kurabilir Mi?

Anonim şirketlerde ortakların, idare ve temsili konusunda doğrudan yetkileri yoktur. Bu yetkiler, genel kurul kararıyla atanan yönetim kuruluna aittir. Yasalarda da devlet memurlarının anonim şirket kuramayacaklarına ve ortak olamayacaklarına dair bir hüküm yoktur. Ancak devlet memurları, bu tür şirketlerde yönetim ve denetimde görev alamazlar. Sadece “kurucu ortak” ya da “sonradan ortak” olmaları mümkündür.

Devlet Memuru Limited Şirket Kurabilir Mi?

Limited şirketlerde temsil ve idare edecek kişilerin sözleşmede belirtilmiş olması gerekir. Devlet memurunun şirket temsilini yapan kişiler arasında olmaması gerekir. Devlet memurları, limited şirketlerde yönetim ve denetimde herhangi bir görev üstlenmemek şartıyla ortak olabilirler.

Devlet Memuru Kooperatif Şirket Kurabilir Mi?

Anonim ve limited şirketlerde olduğu gibi kooperatif şirketlerde de devlet memurları yönetim ve denetim ekibinde yer alamaz. Ancak kooperatif şirket ortağı olabilirler. Özetle; devlet memuru, herhangi bir şirket türünün yönetim ve denetim görevlerinde yer almamak şartıyla, komandit şirkette komanditer ortak, limited, anonim ve kooperatif şirketlerde kurucu ve ortak olabilirler.

Devlet Memuru e-Ticaret Yapabilir Mi?

Türk Ticaret Kanunu’na göre devlet memurlarının ticaret yapması yasak olduğu için e-ticaret yapmaları da mümkün değildir. Ancak yukarıda bahsettiğimiz gibi yukarıdaki şirket türlerinden birine ortak veya kurucu ortak olarak e-ticaretten ek gelir kazanabilirler. Devlet memurunun yukarıdaki sıraladığımız şirketlerde yönetici pozisyonunda görev almadığı sürece, sermaye şirketi kurması, sermaye koyması ya da ortak olması mümkündür. e-Ticaret yaparken de devlet memurunun şirketin işlerini yönetmesi kanuna aykırıdır. Ancak şirketin yönetimini diğer ortaklara ya da ortak olmayan üçüncü kişiye bırakması halinde mevzuata aykırı bir durum yoktur.