Huzur Hakkı Rehberi

Huzur Hakkı Nedir?

Huzur hakkı, şirket ortaklarının, müdürlerin veya yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları ve yükümlülükleri nedeni ile karşılaşabilecekleri riskleri azaltmak için belirlenen maddi karşılığa denmektedir. Hizmet karşılığı yapılan ödemeleri kapsamaktadır. Huzur hakkı, bu kişilere toplantı başına, gün, ay ya da yıl üzerinden ödenebilmektedir. Gider olarak da yazılabilen huzur hakkı ödemesinin, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine, şirket sözleşmesine ve şirket genel kurul kararlarına göre uygulanması gerekmektedir.

Huzur Hakkı Kimlere Ödenir?

Huzur hakkı ödemesi en temelde şirket ortaklarına yapılmaktadır. Ancak şirket türlerine göre ödeme yapılan kişiler değişebilmektedir. Örneğin, anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerine huzur hakkı ödemesi verilirken, limited şirketlerde ise şirket ortaklarına ve şirket müdürüne ödenir. Huzur hakkı ödemesi için genel kurulların toplanması gerekmez çünkü ödemeler yalnızca genel kurul kararı ile yapılabilmektedir.

Huzur Hakkı Zorunlu Mudur?

Huzur Hakkı işe kanununa tabi ödenen bir ücret değildir. Huzur hakkı ücretini vermek için şirketlerde karar defterine karar alınıp şirket ortaklarının imza atması gerekir. Ancak noter tasdiki zorunlu değildir. İlerde bir itiraz olmayacaksa da huzur hakkı tescil gerektirmez.

Huzur Hakkı Hesaplama Nasıl Yapılır?

Huzur hakkı ödemesi hesaplanırken gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri yapılmaktadır. Bu sebeple bu vergilerin güncel oranlarını bilmek önemlidir. Damga vergisinin 2023 oranı binde 7,59’dur. Gelir vergisinin 2023 oranları ise şu şekildedir:

• 70.000 TL’ye kadar: %15
• 150.000 TL’nin 70.000 TL’si için 10.500 TL, fazlası: %20
• 550.000 TL’nin 150.000 TL’si için 26.500 TL, fazlası: %27
• 1.900.000 TL’nin 550.000 TL’si için 134.500 TL, fazlası: %35
• 1.900.000 TL’den fazlasının 1.900.000 TL’si için 607.000 TL, fazlası: %40

Bu oranlara göre huzur hakkının nasıl hesaplanacağına bir örnekle bakalım. Bir şirketin genel müdüre aylık net 10.000 GL huzur hakkı ödeneceğine dair karar aldığını varsayalım. Ücreti net olarak ödeyecekseniz yukarıdaki oranlar doğrultusunda brütleştirerek vergi hesaplamanız gerekir.

• Net huzur hakkı: 10.000 TL
• Gelir Vergisi oranı: %15
• Damga Vergisi: binde 7,59
• Brüt tutar: 11.575,90 TL
• Gelir vergisi kesintisi: 11.575,90*%15= 1.736,3 TL
• Damga vergisi kesintisi: 87,86 TL

Huzur hakkı ödemeleri ücret sınıfına girdiği için asgari geçim indirimine tabidir. Bu oranda tutara eklenmelidir. Damga Vergisi ile merak ettiğiniz detaylara, “Damga Vergisi Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey” başlıklı içeriğimizden ulaşabilirsiniz.

Huzur Hakkı Hesaplarken Dikkate Alınacak Unsurlar Nelerdir?

Huzur hakkı ödemesi ile ilgili bilmeniz ve dikkat etmeniz gereken önemli detaylar bulunmaktadır. Bunlar şu şekilde sıralayabiliriz:

• Huzur hakkı ödemeleri, şirketin mali yapısına uygun olarak düzenlenmelidir.
• Sermaye şirketlerinde, şirkette para çekme durumunda kurumlar vergisine ek olarak %15 stopaj da ödenmelidir. Ancak şirketten çekilen bu para, huzur hakkı olarak alınırsa gelir vergisi dilimlerinde vergilendirilir ve gider kalemi olarak kaydedilebilir.
• Huzur hakkı için noter tasdiki gerekmediğini belirtmiştik. Ancak ilerde oluşabilecek itirazlar göz önüne bulundurularak tescil edilebilir.
• Gider kalemi olarak kaydedilmesi dışında huzur hakkının vergi avantajları da bulunmaktadır. Huzur hakkı olarak kaydedilen ücret, ödenecek yıllık veya geçici kurumlar vergisi tutarlarından ve şirket karından düşülür.
• Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre, örtülü kazançlarda da ceza uygulaması olabilmektedir. Bu yüzden, şirketten alınan bu ücretin makul olan kısmı huzur hakkı olarak, kalan kısmı ile kar payı olarak gösterilmelidir.

Huzur Hakkının Limiti Bulunur Mu?

Kanunda belirtildiği üzere, ödenecek huzur hakkı miktarı şirketin ana sözleşmesinde belirtilmemişse genel kurul tarafından belirlenir. Huzur hakkı tutarını alt ya da üst limiti yoktur. Ancak şirketin ücret skalasına göre yüksek olması durumunda kar dağıtımı olarak sayılabilir. Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise; huzur hakkı toplantı başına verilir. Bu sebeple, huzur hakkının her ortak için aynı olması, toplantıya katılan kişilere farklı huzur hakkı verilmemesi gerekir.

Huzur Hakkı Ne Fayda Sağlar?

Huzur hakkı ödemeleri hem kurumlara hem de çalışanlara avantajlar sağlar. Kişi sermaye şirketinden para çekmek istediği zaman kurumlar vergisine dahil olarak %15 stopaj ücreti öder. Ancak huzur hakkı olarak alırsa gelir vergisine göre vergilendirme yapılır ve gider olarak yazılabilir. Bu durumda huzur hakkı tutarına karşılık gelen ücretin %23’ü kurumlara geçici vergi avantajı sağlar. Gelir veya kurumlar vergisi verenleri ilgilendiren geçici vergi ile ilgili detayları, “Geçici Vergi Rehberi: Geçici Vergi Hesaplaması Nasıl Yapılır?” başlıklı yazımızda bir araya getirdik.

Huzur Hakkı Muhasebe Kaydı Nedir?

Türk Ticaret Kanunu’na göre huzur hakkı ödemelerinin muhasebe kaydının yapılması zorunludur. Huzur hakkı, ücret ödemesi olarak 700’lü kodla girdi olarak belirtilmelidir. Muhasebe kaydında, kişinin aldığı brüt huzur hakkı, stopaj tutarı olarak alınan gelir vergisi ve damga vergisi de belirtilmelidir. Bu iki vergi brüt huzur hakkı tutarından çıkarılarak net huzur hakkı kayıt altına alınır.

Huzur Hakkı Vergilendirmesi Nasıl Olur?

Huzur hakkı ile ilgili en çok merak edilenlerin başında vergilendirme gelir. Sermaye şirketlerinde kurumlar vergisi oranı 2023 yılında %20 olmuştur. Ancak şirketten para çekmek istediğinizde bir de stopaj ödemek durumunda kalırsınız. Ancak şirkette huzur hakkı olarak ücret aldığınız takdirde %15-%40 arası dilimlerde vergilendirilirsiniz ve huzur hakkını gider olarak gösterebilirsiniz.

Huzur hakkı, gider kalemi olarak kayıt edildiğinde beyan edilen şirket karı ve ödenecek yıllık/geçici kurumlar vergisi tutarı da azalacaktır. Ancak unutmayın ki; kar payı olarak alırsanız bunu gider olarak gösteremezsiniz.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi huzur hakkı tutarları, şirketinizin mali yapısına uygun ve makul ücretlerde olmalıdır. Mali yapıya uygun olmadığı takdirde Kurumlar Kanunu’na göre örtülü kazanç kapsamında ceza alabilirsiniz.

Muhtasar beyannamede, huzur hakkının vergisini beyan etmeniz gerekir. Bunun sonucunda geçici vergi hesaplamasında bu ödemeyi gider kalemi olarak gösterebilirsiniz.

Huzur Hakkı Gelir Vergisinden Düşer Mi?

Huzur hakkı gelir vergisi ve damga vergisi tabidir. Bir iş akdine bağlı iş-işveren ilişkisi olmadan ödendiği için sigorta primine tabi değildir. Huzur hakkı uygulanan gelir vergisi oranı tutara göre belirlenir. Ödenecek net huzur hakkı önce brütleştirilir daha sonra brüt üzerinden gelir vergisi ve damga vergisi sonraki ayın muhtasar beyannamesinde 012 “Diğer Ücretler” kısmına beyan edilerek tahakkuk edilir.

Huzur Hakkı Gelir Vergisi İstisnası Detayları Nelerdir?

319 numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğine göre; ücretlerin vergilendirilmesinde, maaş ödemesiyle birlikte yapılan ve ücret olarak değerlendirilen huzur hakkı, prim, ikramiye, döner sermaye ücreti, mesai ücreti, ek ders ücreti gibi ödemeler dikkate alınmak suretiyle kümülatif matrah esas alınarak vergilendirme yapılır. İlgili dönemlerde uygulanacak indirim ve istisnalara bu ödemelerin toplamına bir defa uygulanır.

Huzur Hakkı Karar Örneği Nedir?

Huzur hakkı kararı için noter tasdikine gerek yoktur. Huzur hakkı tutarı şirkette yapılacak genel kurul ile belirlenmektedir. Huzur hakkı karar örneği metnini şu şekilde hazırlayabilirsiniz:

… LİMİTED ŞİRKETİ GENEL KURUL KARARI

_________________________________________________________________________

KARAR NO : …

KARAR TARİHİ : …

KATILANLAR : Şirket ortakları isimleri

KONU : HUZUR HAKKI TAHSİSİ

_________________________________________________________________________

Şirket ortakları …………………………… adresindeki şirket merkezinde … / … / ……….. tarihinde saat … : … ‘deki toplantıda aşağıdaki kararı almışlardır. Şirketimiz ortaklarından …… ……’a huzur hakkı olarak … / … / ……… tarihinden itibaren geçerli olmak üzere brüt …………… TL ücret ödenmesine ;

Oy birliği ile karar verilmiştir.